Գազայի պատմական համաձայնությամբ ազատվել են բոլոր իսրայելցի կենդանի պատանդները

Բոլոր կենդանի իսրայելցի պատանդները ազատվել են․ ազատության և պատասխանատվության օր

Մեկնաբանելով երկար ամիսների անորոշությունից հետո՝ այսօր Գազայում պահված բոլոր կենդանի իսրայելցի պատանդները ազատ են արձակվել՝ մեծ prisoner exchange-ի արդյունքում, ինչը հուզական ալիքներ է առաջացրել ընտանիքների և քաղաքական շրջանակներում։ Կարմիր խաչի մեքենաների շարասյունը վերջին 13 ազատվածներին տեղափոխեց Իսրայել՝ դիմավորելով նրանց արցունքներով ու պատրաստակամ բուժանձնակազմով։

Լուսանկարները, որ հրապարակել են Reuters և NBC News, պատկերում են պատանդներին՝ Ավինատան Օրը, Էվյատար Դավիդը, Զիվ Բերմանը, ովքեր ժամանել են իսրայելյան բուժհաստատություններ՝ հոգնած և թեթևացած դեմքերով։ Իսրայելի պաշտպանության բանակը տարածել է տեսանյութ, որտեղ ազատված պատանդ Էյթան Մորը գրկում է ծնողներին․ հոր արցունքները խորհրդանշում են ազգի ցավն ու հույսը։

Բանտարկյալների փոխանակում․ բարդ զգացումներ և քաղաքական հաշվարկներ

Գործարքը հեշտ չէր։ Պատանդների ազատման դիմաց Իսրայելը ազատ արձակեց 250 պաղեստինցի բանտարկյալների, որոնցից շատերը ցմահ դատապարտված էին։ Նրանցից մի մասը վերադարձավ Արևմտյան ափ կամ Գազա, իսկ 154-ը՝ արտաքսվեցին Եգիպտոս, ինչպես հաստատեց Պաղեստինյան բանտարկյալների վարչությունը։ Գազայում ազատվածների վերադարձը նշվեց բազմամարդ հավաքներով Նասեր հիվանդանոցի մոտ։ Համասը իրադարձությունը որակեց որպես «ազգային նվաճում»՝ ընդգծելով ազատության պայքարի կարևորությունը։

Սակայն մահացած պատանդների ընտանիքների համար օրը ցավով էր լցված․ 28 պատանդներից միայն չորսի մարմինն է վերադարձվել։ «Պատանդների և անհետ կորածների ընտանիքների ֆորումը» սա անվանեց «բացահայտ խախտում»՝ պահանջելով միջնորդներից պատասխանատվություն և մնացած մարմինների վերադարձ։

Միջազգային գագաթնաժողով․ Թրամփը, համաշխարհային առաջնորդները և խաղաղության խոստումը

Պատանդների ազատման պահին ուշադրության կենտրոնում էր Եգիպտոսի Շարմ էլ Շեյխ քաղաքը, որտեղ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը, իսրայելյան և եգիպտական ղեկավարների հետ միասին, կազմակերպեց գագաթնաժողով՝ նպատակ ունենալով ամրապնդել հրադադարը և սկսել «Երկրորդ փուլ» խաղաղ բանակցությունների։ Թրամփի ելույթը Կնեսետում դիմավորվեց բուռն ծափահարություններով․ նա հայտարարեց, որ «երկար ու ցավոտ մղձավանջը վերջացավ» և տեսլական ներկայացրեց՝ «Մերձավոր Արևելքի նոր պատմական արշալույս»։

Թրամփի 20-կետանոց խաղաղության ծրագիրը առաջարկում է միջազգային «Խաղաղության խորհուրդ»՝ Գազայի կառավարման համար, որտեղ Եգիպտոսի նախագահը կհրավիրվի անդամակցելու։ ԱՄՆ նախագահը նաև կոչ արեց Իսրայելի նախագահին ներում շնորհել Նեթանյահուին՝ անսպասելի քայլ, որը ընդգծեց օրվա դիվանագիտության անձնական բնույթը։

Գագաթնաժողովը հավաքել էր ավելի քան 20 համաշխարհային առաջնորդ, այդ թվում՝ Ֆրանսիայի Էմանուել Մակրոնն ու Մեծ Բրիտանիայի Քիր Սթարմերը, որոնք խոստացել են աջակցություն Գազայի վերակառուցման և խաղաղության պահպանման համար։ Նեթանյահուի մասնակցությունը մի քանի անգամ փոխվեց՝ ընդգծելով բանակցությունների լարվածությունն ու անկանխատեսելիությունը։

Վարագույրի հետևում․ ընտանիքներ, տրավմա և բաց հարցեր

Ընտանիքների համար ազատումը վերջ դրեց տանջալի փորձությանը, սակայն բոլոր վերքերը չեն բուժվի արագ։ Տեսանյութերում պատանդները առաջին անգամ զանգահարել են ընտանիքներին՝ հուզված ձայնով։ Էլկանա Բոհբոթը, ով գերվել էր Nova փառատոնից, մորը ողջունեց․ «Ամեն ինչ լավ է, հանգստացի՛ր», ինչը թաքցնում էր գերի մնալու տրավման։

Պաղեստինյան կողմում ընտանիքները սպասում էին Ռամալլայի Մշակույթի պալատի մոտ, շատերը խուսափում էին հարցազրույցներից՝ վախենալով կրկին ձերբակալումից։ Տոնախմբությունները խառնված էին զգուշությամբ, քանի որ նախկին բանտարկյալներից շատերը հիշում էին իրենց նախորդ ձերբակալումները և մշտադիտարկումը։

Հանգստի պահին լարվածությունը դեռ պահպանվում էր․ երիտասարդ պաղեստինցիները քարեր էին նետում իսրայելական մեքենաների վրա Օֆեր բանտի մոտ, ի պատասխան՝ Իսրայելի բանակը կիրառեց արցունքաբեր գազ։ Կոնֆլիկտի վերքերը դեռ թարմ են՝ թե՛ ֆիզիկապես, թե՛ հոգեբանորեն։

Առաջիկա ճանապարհը․ անորոշ ապագա Գազայի և Իսրայելի համար

Թեև հրադադարի պահը հաստատվել է, խաղաղության ուղին լի է փորձություններով։ Գազայի ավերածությունները, մնացած պատանդների մարմինների որոնումը և կառավարման հարցը մնում են բաց։ Թրամփն ու իր միջնորդները կոչ են անում զինաթափել Համասին և ստեղծել նոր իշխանություն, որին կընդունի միջազգային հանրությունը՝ դժվարին գործընթաց, որին անհրաժեշտ է ոչ միայն քաղաքական կամք, այլև վստահություն։

Հումանիտար կարիքները հրատապ են։ Երեկ Գազա է մտել ավելի քան 170 օգնության մեքենա՝ պարեն, վառելիք և դեղորայք։ Սակայն, ինչպես նշում են Համասի պաշտոնյաները, մատակարարումները «շատ սահմանափակ» են՝ հաշվի առնելով ավերածությունների ծավալը։

Քաղաքական հաշվարկները շարունակվում են։ Թրամփը Նեթանյահուին որակեց որպես «բացառիկ խիզախության մարդ», ով ունի իրավական խնդիրներ և ներքին բաժանումներ։ Իսրայելի ընդդիմության առաջնորդը՝ Յաիր Լապիդը, նույնպես հրապարակային գնահատանքի արժանացավ՝ հուշելով երկրի քաղաքական հավասարակշռության նուրբ բնույթը։

Տարածաշրջանը կանգնած է խաչմերուկում․ համաշխարհային առաջնորդները կոչ են անում ռազմական հաղթանակները վերածել կայուն խաղաղության։ Թրամփը, որին իսրայելյան պաշտոնյաները համեմատեցին Կյուրոս Մեծի հետ, ներկայացվում է որպես հրեական պատմության առանցքային դեմք՝ շնորհակալության և օրվա նշանակության ընդգծմամբ։

Վերլուծություն․ Այսօր ազատված բոլոր կենդանի իսրայելցի պատանդների վերադարձը կարևոր իրադարձություն է իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտության մեջ՝ ցույց տալով դիվանագիտության ուժը և փխրունությունը ճնշման ներքո։ Սակայն մարմինների մասնակի վերադարձը և հումանիտար ճգնաժամը վկայում են, որ խաղաղությունը դեռևս նպատակ է, ոչ իրականություն։ Հաջորդ փուլում անհրաժեշտ են առաջնորդների զգուշավոր քայլեր, զոհվածների ընտանիքների հանդեպ կարեկցանք և զգոնություն՝ նոր բռնության վտանգը կանխելու համար։

Նկարի աղբյուրը՝ bbc.com