Էնթոնի Բոյլի յուրահատուկ կերպարն «Գինեսի Տուն»-ում

Էնթոնի Բոյլը՝ գարեջրագործական դինաստիայի ստվերում

Լիվերպուլի մեկ հսկայական աղյուսե պահեստում, որ վերափոխվել է XIX դարի գարեջրագործարանի, Էնթոնի Բոյլը մարմնավորում է Արթուր Գինեսին՝ Իռլանդիայի լեգենդար գարեջրագործական տոհմի ղեկավարին, Netflix-ի նոր պատմական դրամայում՝ «Գինեսի Տուն»։ Սցենարի հեղինակն է «Փիքի Բլայնդերս»-ի Ստիվեն Նայթը, իսկ պատմությունը հանդիսատեսին տեղափոխում է Գինեսների շքեղ, բայց գորշ աշխարհ՝ այն ժամանակների Իռլանդիայում, երբ երկիրը դեռ Բրիտանական կայսրության մաս էր։

Բոյլի մոտեցումն Արթուրի կերպարին ստանդարտային չէ։ Նախ և առաջ, նա ընտրեց կրել շքեղ, ծավալուն բեղ, որը հիշեցնում է առաջին բարոն Արդիլաունի ոճը, չնայած նրան ասել էին, որ դա պարտադիր չէ։ Այդ մանրուքը դարձավ ինչպես խորհրդանիշ, այնպես էլ բեռ՝ երկար նկարահանման ընթացքում։ «Չեմ կարողանում սպասել, որ վերջապես կտրեմ բեղերս»,- խոստովանում է Բոյլը նկարահանման հրապարակում՝ հյուրին Տիկ Տակս առաջարկելով և մտորելով իր կերպարի մասին։

Արթուր Գինեսի ինքնությունը՝ հպարտություն, իշխանություն և խոցելիություն

«Գինեսի Տուն»-ը միայն պատմական ֆիլմ չէ, այլ՝ հակադրությունների ուսումնասիրություն։ Արթուր Գինեսը, Բոյլի մարմնավորմամբ, բացահայտ գեյ է և չի ամաչում դրանից, ինչը համարձակ որոշում է՝ հաշվի առնելով 1860-ականների Իռլանդիայի վտանգները։ Երկրում համասեռամոլությունը ապօրինի էր մինչև 1993 թվականը, և սերիալը այդ թեման դարձնում է կենտրոնական շարժիչ՝ միահյուսելով իշխանություն, վտանգ և խոցելիություն մի հասարակությունում, որտեղ գաղտնիքները կարող էին մահացու լինել։

Բոյլը, ծնված Բելֆաստում՝ բնորոշ իռլանդական հնչողությամբ, կերպարին հաղորդում է իսկականություն, մինչդեռ Արթուրը՝ Էթոնի կրթություն ստացած, անգլո-իռլանդական էլիտայի ներկայացուցիչ է։ Արթուրի հանրային և անձնական կյանքի միջև լարվածությունն ակնհայտ է և շարժում է սյուժեի մեծ մասը։ Պալատներ, սպասավորներ, քաղաքական ինտրիգներ և անձնական դավաճանություններ պտտվում են նրա շուրջ, այդ ամենը՝ շքեղության ու իրական կյանքի դժվարությունների խառնուրդով։

Սերիալի սկզբից Արթուրը դրված է պարտականությունների և ցանկությունների միջև։ Հոր կտակը ստիպում է նրան մնալ ընտանեկան բիզնեսում, իսկ Լեդի Օլիվիայի հետ ամուսնությունը՝ ոչ թե սիրային, այլ սոցիալական անհրաժեշտություն է։ Նրանք երկուսն էլ սիրային կապեր ունեն, և նրանց հարաբերությունները տատանվում են քնքշության և հուզական հեռավորության միջև՝ ակնարկելով ժամանակակից պոլիամորիայի դինամիկա։

Բոյլի ճանապարհը՝ Բելֆաստից մինչև համաշխարհային ճանաչում

Էնթոնի Բոյլի հաջողության ուղին կտրուկ է։ Միայն անցած տարի նա նկարահանվել է չորս խոշոր նախագծերում՝ «Manhunt», «Shardlake», «Masters of the Air» (Steven Spielberg-ի և Tom Hanks-ի կողմից պրոդյուսերած $250 մլն ռազմական դրամա) և «Say Nothing», որտեղ խաղացել է ԻՌԱ հրամանատար Բրենդան Հյուզին՝ Հյուսիսային Իռլանդիայի հակամարտության մասին։ Այս դերերը Բոյլին դարձրել են հեռուստատեսության ամենամագնիսական երիտասարդ դեմքերից, բայց «Գինեսի Տուն»-ը կարող է նրա տոմսը դառնալ պրեմիում մակարդակի դերասանական աշխարհում։

Բոյլի անձնական պատմությունը անբաժանելի է նրա արվեստից։ Ապրելով Բելֆաստի արևմտյան մասում, նա տառապել է Պերտեսի հիվանդությամբ, որը տարիներով թողել է նրան հենակներով և անշարժացնող անվասայլակով։ Փոխարենը, նա դիտել է մարդկանց պատուհանից, կրկնօրինակել նրանց ձայները և կարդացել գրականություն։ «Ինչպես մտնեմ այդ աշխարհը՞»,- մտածել է նա՝ կարդալով Սեմյուս Հինի և դիտելով բրիտանական դրամաներ գիշերը։ Դերասանությունը դարձել է նրա կոչումը՝ տեղական թատրոնից մինչև Royal Welsh College of Music and Drama, և վերջապես՝ հաջողությունը «Harry Potter and the Cursed Child»-ում՝ Սկորպիուս Մալֆոյի դերում։

Արթուր Գինեսի դերի համար լսումը նույնպես պատմություն էր․ Բոյլը կաշառել է գործընկերոջը ջին-տոնիկով՝ Լոս Անջելեսի հյուրանոցում իր տեսագրությունն անելու համար՝ ձայնային խոչընդոտներից խուսափելով։ Հաջորդ օրը Նայթն ու ռեժիսոր Շանկլանդը զանգահարել են՝ ասելով, որ ընտրվել է։ Բոյլը նշել է հաղթանակը՝ տասը բաժակ Գինեսով, որում յուրահատուկ խորհուրդ կա։

Ժամանակակից շունչ՝ սեռականություն, ընտանիք և իռլանդական ինքնություն

«Գինեսի Տուն»-ը չի խուսափում ստեղծագործական ազատությունից։ Չնայած Արթուրի իրական սեռականությունը հաստատված չէ (նա երեխաներ չի ունեցել, և կենսագիրները ենթադրում են, որ «հավանաբար գեյ» էր), Բոյլն ու Նայթը համաձայնել են՝ էկրանին ներկայացնել հպարտ, ինքնավստահ կերպար։ Սերիալը ցույց է տալիս, թե ինչպես Արթուրի սեռականությունը դառնում է թե՛ հպարտության, թե՛ խոցելիության պատճառ՝ օգտագործվելով քաղաքական հակառակորդների կողմից Գինեսների դեմ։

Արթուրի և եղբոր՝ Էդվարդի (ներկայացնում է Լուի Փարտրիջը) հարաբերությունն ևս էմոցիոնալ առանցք է։ Նրանց կապը մրցակցային է, ֆիզիկական և լարված․ Արթուրը երազկոտ, Էդվարդը՝ աշխատասեր։ Սերիալում նրանք միավորում են անհնար սիրո տանջանքը, ինչը Բոյլի սեփական եղբորական փորձի արտացոլումն է։

Օսկար Ուայլդը՝ XIX դարի իռլանդացի գրողը, մեծ ներգործություն է ունեցել Բոյլի դերասանական խաղի վրա։ Արթուրի զգեստապահարանն ու գրական շեշտադրումները՝ Հեմլեթի տողեր հոր դիմանկարի տակ, Ուայլդի ժառանգության ակնարկներ են։ Բոյլի թատերական արմատները զգացվում են՝ կերպարին հաղորդելով ինչպես արտահայտիչություն, այնպես էլ ներքին տխրություն։

Քննադատական արձագանք և մշակութային ազդեցություն

Սերիալի թողարկումից հետո «Գինեսի Տուն»-ը արագորեն դարձավ Netflix-ի ամենադիտված շոուն Միացյալ Թագավորությունում և Իռլանդիայում, ինչպես նաև երրորդը՝ աշխարհում անգլերեն լեզվով՝ ավելի քան 5.2 միլիոն դիտում առաջին շաբաթում (Reuters)։ Պատմական դրամայի և ժամանակակից մոտեցումների համադրությունը լայն արձագանք է գտել՝ համընկնելով Գինեսի մշտական տենդի հետ և XIX դարի շքեղության ու իրական կյանքի դժվարությունների հանդեպ հետաքրքրությամբ։

Բոյլի խաղը քննարկումներ է առաջացրել իռլանդական ինքնության և ներկայացման մասին։ Բելֆաստում մեծանալով՝ նա միշտ զգացել է իր յուրահատուկ իռլանդական կաթոլիկ փորձը հարգելուն։ «Say Nothing»-ը նրան վերադարձրել է տուն՝ բառացիորեն և հոգեպես՝ զրույցների առիթ տալով նրանց հետ, ովքեր ապրել են հակամարտության տարիներին։ Սերիալը միջազգային մեծ արձագանք չի ստացել, բայց Բոյլը հպարտ է իր ազդեցությամբ իռլանդական լսարանի վրա։

Բոյլի համար մրցանակներն ու ճանաչումը երկրորդական են։ 22 տարեկանում Laurence Olivier մրցանակ շահելով՝ նա հասկացել է, որ արտաքին գնահատականը ամեն ինչ չէ։ «Ոչինչ չի փոխվում»,- ասում է նա՝ նշելով, որ իրական բավարարվածությունը գալիս է հենց աշխատանքից։

Հաջորդ քայլը՝ ինչ է սպասվում Բոյլին և «Գինեսի Տուն»-ին

«Գինեսի Տուն»-ի առաջին սեզոնը ավարտվում է դրամատիկ բաց վերջաբանով՝ Արթուրը գնդակահարվում է ընտրական ելույթից հետո։ Սերիալի և դերասանի ապագան խոստումնալից է․ Բոյլը արդեն նկարահանվում է Netflix-ի մեկ այլ նախագծում՝ «The Altruists»-ում, որտեղ մարմնավորում է Սեմ Բենքման-Ֆրիդին՝ Ջուլիա Գարների հետ։

Թեև նա մտադրված է վերադառնալ թատրոն, Բոյլը շարունակում է աշխատող դերասանի ռիթմով։ Համատեղ ապրած տանը, լսումների հաջողությունները և նկարահանումներից հետո ընկերական տոնակատարությունները ձևավորել են նրա ճանապարհը։ Նա կատակում է իր ներսի «երկու գայլերի» մասին՝ մեկը ուզում է խմել Գինես և խաղալ, մյուսը՝ հանգստանալ։ Այս պահին հաղթում է առաջին գայլը։

Էնթոնի Բոյլի բազմաշերտ, համարձակ մարմնավորումը «Գինեսի Տուն»-ում նոր սահմաններ է գծում պատմական դրամայի համար՝ միավորելով անցյալն ու ներկան, խոցելիությունն ու համարձակությունը, անձնական ճշմարտությունն ու հանրային առասպելը։ Բոյլի աչքով Գինեսների ժառանգությունը դառնում է ոչ միայն գարեջրի պատմություն, այլ՝ ինքնության, հավակնության և պատկանելության բարդությունների վկայություն փոփոխվող աշխարհում։