Արագ Ընթերցում
- Իսրայելյան ուժերը մայիսի 6-ին կալանավորեցին «Մադլին» նավը։
- Աշխարհահռչակ ակտիվիստ Գրետա Թյունբերգը ևս եղել է նավի վրա։
- Իսրայելյան իշխանությունները հաստատել են գործողության նպատակահարմարությունը։
- Ակտիվիստները պնդում են, որ միջադեպը տեղի է ունեցել միջազգային ջրերում։
- Իսրայելը խոստացել է փոխանցել բռնագանձված օգնությունը Գազայի ժողովրդին։
Միջերկրականի ջրերում մայիսի 6-ին լարված միջադեպ արձանագրվեց, երբ Իսրայելի ուժերը կալանավորեցին «Մադլին» նավը, որի վրա գտնվել են 12 ակտիվիստներ, ներառյալ աշխարհահռչակ կլիմայի պաշտպան Գրետա Թյունբերգը։ Նավը, կազմակերպված «Ազատության ֆլոտիլա» խմբի կողմից, փորձում էր հաղթահարել Իսրայելի կողմից Գազայի ծովային շրջափակումը՝ հումանիտար օգնություն հասցնելու նպատակով։
Ինչու էր նավը կալանավորվել
Իսրայելի արտգործնախարարությունը հայտարարել է, որ «Մադլին» նավը փորձել է մուտք գործել «փակ ծովային գոտի», որը սահմանափակված է Գազայի մոտ։ Իսրայելը երկար տարիներ շարունակում է շրջափակումը՝ պնդելով, որ այն անհրաժեշտ է զենքի տեղափոխությունը կանխելու համար։ Գազայի նկատմամբ շրջափակումը խստացվել է 2023 թ. հոկտեմբերին սկսված պատերազմից հետո։
Չնայած միջազգային քննադատություններին՝ Իսրայելը շարունակում է պնդել շրջափակման անհրաժեշտությունը՝ հայտարարելով, որ անօրինական փորձերը խախտում են օրենքը և վտանգավոր են։
Ինչ է տեղի ունեցել կալանավորման ժամանակ
«Ազատության ֆլոտիլա» խումբը հայտարարում է, որ Իսրայելյան ուժերը «ապօրինի մուտք են գործել» նավ, գտնվելով միջազգային ջրերում։ Ակտիվիստները նշել են, որ նրանց վրա սպրեյվել է սպիտակ նյութ, իսկ նավի կապը խափանվել է։ Իսրայելի արտգործնախարարությունը հրապարակել է տեսանյութեր, որտեղ երևում են ակտիվիստները նավի վրա՝ նարնջագույն բաճկոններով։
Գրետա Թյունբերգը նախապես ձայնագրված ուղերձում միջադեպը բնութագրել է որպես «գերեվարում միջազգային ջրերում»՝ կոչ անելով Շվեդիայի կառավարությանը միջամտել։
Ինչ էր տեղափոխում նավը
Նավը տեղափոխում էր կաթնախառնուրդ, սնունդ և դեղորայք՝ հասցեագրված Գազայի շուրջ 2.1 միլիոն բնակիչներին։ Չնայած օգնության ծավալները սիմվոլիկ էին, ակտիվիստները ձգտում էին ընդգծել Գազայի հումանիտար ճգնաժամը։
Իսրայելը խոստացել է բռնագանձված օգնությունը փոխանցել հաստատված հումանիտար ուղիներով։ Սակայն քննադատները պնդում են, որ ներկա օգնությունը բավարար չէ Գազայի բնակչության կարիքները բավարարելու համար։
Ովքեր էին ակտիվիստները
Թյունբերգից բացի, նավի վրա կային նաև քաղաքական և հասարակական այլ գործիչներ։ Նրանց թվում էր Ռիմա Հասանը՝ Ֆրանսիայի խորհրդարանի անդամ։
Իրավիճակի արձագանքները
«Մադլին» նավի կալանավորումը առաջացրել է բուռն արձագանքներ։ Իսրայելը պնդում է, որ դա անհրաժեշտ քայլ էր անվտանգության նկատառումներով, մինչդեռ ակտիվիստները միջադեպը բնութագրել են որպես միջազգային իրավունքի խախտում։
Չնայած նավի ճանապարհի ավարտին, հումանիտար ճգնաժամը շարունակում է մնալ միջազգային ուշադրության կենտրոնում։