Մակրոնը կտրուկ արձագանքեց ԱՄՆ դեսպան Չարլզ Քուշների հակասեմիտիզմի վերաբերյալ քննադատությանը

Մակրոնն արձագանքեց Քուշների՝ հակասեմիտիզմի վերաբերյալ մեղադրանքներին

Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը հայտնվեց դիվանագիտական բուռն վիճաբանության կենտրոնում, երբ ԱՄՆ դեսպան Չարլզ Քուշները՝ Ջարեդ Քուշների հայրը, հրապարակային կերպով մեղադրեց Ֆրանսիային՝ հակասեմիտիզմի աճի դեմ բավարար քայլեր չձեռնարկելու համար։ Վիճաբանությունը բացահայտվեց օգոստոսին, երբ Քուշները բաց նամակ հրապարակեց The Wall Street Journal-ում՝ հայտնելով «խորը մտահոգություն Ֆրանսիայում հակասեմիտիզմի աճի և կառավարության կողմից դրա դեմ գործողությունների պակասի» կապակցությամբ։

Նամակում Քուշները Ֆրանսիայի արտաքին քաղաքականությունը՝ Իսրայելի նկատմամբ քննադատական դիրքորոշումը և Պաղեստինի պետության ճանաչման նախաձեռնությունը, կապեց Ֆրանսիայի ներսում հրեաների դեմ բռնությունների հետ։ Նա կոչ արեց Մակրոնին՝ խստորեն կիրառել ատելության հանցագործությունների մասին օրենքները, ապահովել հրեական հաստատությունների անվտանգությունը և Ֆրանսիային հեռու պահել այն քայլերից, որոնք կարող են ընկալվել որպես Համասի և նրա դաշնակիցների լեգիտիմացում։

Մակրոնը, «Face the Nation» հաղորդման ժամանակ Մարգարեթ Բրենանի հետ զրույցում, իր խոսքում չխնայեց դեսպանին՝ հայտարարելով, որ Քուշների քննադատությունը «անընդունելի» է և «սխալ դիվանագետի համար»։ Նախագահն ընդգծեց՝ «Եթե դու դիվանագետ ես, պետք է հետևես դիվանագիտության կանոններին»։ Մակրոնը նշեց, որ նման հրապարակային քննադատությունները կարող են խաթարել երկկողմ հարաբերությունները, և հավելեց՝ ֆրանսիացի դեսպանները երբեք չեն կարող նման հայտարարություններ անել այլ երկրների ներքին գործերի մասին։

Դիվանագիտական հետևանքներ. Վիեննայի կոնվենցիա և պաշտոնական նախատինք

Ֆրանսիայի արտաքին գործերի նախարարությունը արագ արձագանքեց՝ Քուշներին հրավիրելով պաշտոնական նախատինքի և հիշեցնելով 1961 թվականի Վիեննայի դիվանագիտական հարաբերությունների կոնվենցիան, որը պարտադրում է դիվանագետներին չմիջամտել ընդունող երկրի ներքին գործերին։ Նախարարությունը հայտարարեց, որ Քուշների հայտարարությունները «հակասում են միջազգային իրավունքի նորմերին»՝ ընդգծելով իրավիճակի լրջությունը։

Միաժամանակ ԱՄՆ Պետդեպարտամենտը պաշտպանում է Քուշներին՝ Associated Press-ին հայտնելով, որ «նա ԱՄՆ կառավարության ներկայացուցիչն է Ֆրանսիայում և հիանալի կերպով պաշտպանում է մեր ազգային շահերը»։ Այս միջադեպը բացահայտեց երկու դաշնակիցների միջև խորացող տարաձայնությունները, իսկ Մակրոնը ընդգծեց, որ ամերիկյան հարկատուների գումարը չպետք է օգտագործվի նման հրապարակային միջամտությունների համար։

Հակասեմիտիզմ, հակաիսրայելականություն և քաղաքական սահմաններ

Քուշների նամակում նշված էր՝ «Հակաիսրայելականությունը՝ հակասեմիտիզմ է, պարզ ու հստակ»։ Մակրոնը, սակայն, հակադարձեց՝ ընդգծելով, որ Իսրայելի կառավարության քաղաքականության քննադատությունը ավտոմատ կերպով չի նշանակում հակասեմիտիզմ։ «Ես Ֆրանսիայի առաջին նախագահն եմ, որ ընդունել է հակասեմիտիզմի սահմանումը՝ այն դարձնելով համարժեք հակաիսրայելականության», — նշեց Մակրոնը, սակայն ընդգծեց, որ Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուի քաղաքականության հետ անհամաձայնությունը ինքնին հակասեմիտիզմ չէ։

Մակրոնի դիրքորոշումը բազմակողմանի է։ Նա ընդունում է, որ երբեմն Իսրայելի քննադատությունը կարող է շարժվել հրեաների հանդեպ ատելությամբ, բայց մերժում է այն կարծիքը, որ ցանկացած քննադատություն հակասեմիտիզմ է։ «Սա չի նշանակում, որ թույլատրված չէ չհամաձայնել Իսրայելի կառավարության հետ», — ընդգծեց նա։ Նախագահը հստակեցրեց, որ իր դիրքորոշումը Պաղեստինի պետության ճանաչման և Գազայի պատերազմի դեմ ոչ մի կերպ չի սպառնում ֆրանսիացի հրեաներին և չունի հակասեմիտիզմի շարժառիթ։

Ֆրանսիայի քայլը Պաղեստինի պետության ճանաչման ուղղությամբ

Այս վիճաբանությունը ծագեց այն պահին, երբ Ֆրանսիան պատրաստվում է պաշտոնապես ճանաչել Պաղեստինի պետությունը՝ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայում։ Մակրոնի նախաձեռնությունը, որը մշակվել է Սաուդյան Արաբիայի հետ համատեղ, ներառում է մի քանի փուլ՝ նախ, Իսրայելի և Համասի միջև հրադադար և պատանդների ազատում, ապա՝ հումանիտար օգնության վերականգնում և Գազայի վերակառուցում, իսկ վերջում՝ երկու պետությունների լուծում։

Ֆրանսիայի քայլը միանում է մի շարք արևմտյան երկրների՝ Մեծ Բրիտանիայի, Ավստրալիայի և Կանադայի, որոնք նույնպես պատրաստ են աջակցել պաղեստինցիների ինքնորոշմանը։ Այս որոշումը ոչ միայն խորհրդանշական է, այլ նաև ցույց է տալիս ԱՄՆ վարչակազմից հեռանալու միտում, որը արգելել է Պաղեստինյան իշխանության ներկայացուցիչներին մասնակցել դիվանագիտական հավաքին և շարունակում է աջակցել Իսրայելին։ Իսրայելի ներկայիս կառավարության միջազգային մեկուսացումը զգալի է, քանի որ այն հրաժարվում է ավարտել Գազայի պատերազմը՝ չնայած միջազգային աճող ճնշմանը։

Մակրոնը փորձում է հանդես գալ որպես միջնորդ՝ համոզելով Պաղեստինյան իշխանության առաջնորդ Մահմուդ Աբասին դատապարտել Համասին, իրականացնել բարեփոխումներ և կազմակերպել ընտրություններ։ «Այսօր Պաղեստինի պետության ճանաչումը միակ ճանապարհն է՝ ստեղծելու քաղաքական լուծում իրավիճակի համար, որն արդեն պետք է դադարեցվի», — ընդգծեց Մակրոնը։ Նեթանյահուն, սակայն, կտրուկ դեմ է այս քայլին՝ մեղադրելով Մակրոնին հակասեմիտիզմի խթանման և հրեաների անվտանգությունը վտանգելու մեջ։

ԱՄՆ-Ֆրանսիա հարաբերություններ. լարվածություն և անորոշություններ

Քուշների և Մակրոնի միջև ստեղծված վիճաբանությունը ընդգծում է արևմտյան քաղաքականության վերակողմնորոշումը Իսրայել-Պաղեստին հակամարտության հարցում։ Նախագահ Թրամփի վարչակազմը պահպանել է կոշտ դիրքորոշում՝ առաջարկելով Գազայի բնակիչներին տեղափոխել այլ երկրներ և շարունակելով Իսրայելի ռազմական աջակցությունը։ Մակրոնի պատրաստակամությունը՝ տարբերվելու Վաշինգտոնից և քննադատելու Իսրայելի քաղաքականությունը, վկայում է Ֆրանսիայի դիվանագիտական դիրքորոշման փոփոխության մասին։

Բազմաթիվ վերլուծաբանների համար այս միջադեպը հարցեր է առաջացնում դեսպանների դերի, դիվանագիտական խոսքի սահմանների և արտաքին քաղաքականության ազդեցության վերաբերյալ փոքրամասնությունների վրա։ Մակրոնի արձագանքը Քուշներին ոչ միայն դիվանագիտական էթիկետի հարց է, այլև արտահայտում է բարոյական մոտեցման և դիվանագիտական զսպվածության լարվածությունը։ Այս միջադեպը դարձել է հակասեմիտիզմի, խոսքի ազատության և ճանաչման քաղաքականության շուրջ լայն քննարկումների կենտրոն։

Մինչ աշխարհը հետևում է ՄԱԿ-ի զարգացումներին, այս վիճաբանության ազդեցությունը զգալի կլինի ոչ միայն Փարիզում և Վաշինգտոնում։ Երկու կառավարությունները ստիպված են հավասարակշռել միջազգային պարտավորությունները և ներքին խնդիրները՝ պահպանելով դիվանագիտության նուրբ արվեստը։

Մակրոնի պատասխանն ԱՄՆ դեսպան Քուշների քննադատությանը ոչ միայն դիվանագիտական նրբանկատության հարց է, այլև Ֆրանսիայի ինքնիշխան դիրքի հստակ ընդգծում։ Մակրոնը, տարբերակելով օրինական քննադատությունը և ատելությունը, կարողանում է ճիշտ կողմնորոշվել ինքնության քաղաքականության և միջազգային իրավունքի բարդ միջավայրում՝ հստակ ցույց տալով, որ առաջնորդությունը երբեմն պահանջում է վճռականություն—even եթե դա նշանակում է դիմակայել ամենամոտ դաշնակիցներին։