Հարավային Կովկասում կայուն խաղաղության հաստատման ուղղությամբ կատարված կարևոր քայլով Եվրախորհրդարանի մի խումբ պատգամավորներ հանդես են եկել հաղորդագրությամբ՝ ողջունելով Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև «Միջպետական հարաբերությունների խաղաղության և հաստատման մասին» համաձայնագրի նախագծի ամբողջական տեքստի շուրջ բանակցությունների հաջող ավարտը։ Մարտի 18-ին, 2025 թվականին Եվրախորհրդարանի պաշտոնական կայքում հրապարակված հայտարարությունը արտացոլում է տասնամյակներ տևած հակամարտության կարգավորման հույսով լի հեռանկարը։
Ողջունվում է Հայաստանի հանձնառությունը խաղաղությանը
Եվրախորհրդարանի պատգամավորները հատկապես գնահատել են Հայաստանի կառավարության կառուցողական մոտեցումը։ «Հայաստանի կառավարությունը արժանի է գովասանքի այս նշանակալի զարգացման համար՝ իր հայտարարությունից հետո, որով ընդունում է Ադրբեջանի առաջարկները վերջին երկու չլուծված հոդվածների վերաբերյալ և պատրաստակամություն է հայտնում հնարավորինս շուտ ստորագրել համաձայնագիրը», – ասվում է հայտարարության մեջ։ Այս ճանաչումը ընդգծում է Հայաստանի դրական դերը խաղաղ գործընթացի առաջխաղացման գործում։
Պատմական հնարավորություն Ադրբեջանի համար
Հայտարարությունը ներառում է նաև Ադրբեջանի ղեկավարությանը ուղղված հորդորը։ «Մենք հավատում ենք, որ Ադրբեջանի ղեկավարությունը կօգտվի այս պատմական առիթից՝ վերջ դնելու տասնամյակների հակամարտությանը և կառուցելու բարգավաճ Հարավային Կովկաս՝ ստորագրելով և իրականացնելով բանակցություններում եզրափակված Խաղաղության համաձայնագիրը»։ Եվրախորհրդարանի պատգամավորները ընդգծում են տարածաշրջանում կայունության և բարգավաճման նոր դարաշրջանի հնարավորությունը, եթե Ադրբեջանն օգտվի այս վերջնական լուծման հնարավորությունից։
Ուշադրության կենտրոնում են սահմանազատումը և տարածաշրջանային կապերը
Բացի հենց խաղաղության համաձայնագրից, Եվրախորհրդարանի պատգամավորները կարևորել են այլ կենսական քայլերի անհրաժեշտությունը։ «Մենք նաև խրախուսում ենք հետագա առաջընթացը սահմանազատման գործընթացում և տարածաշրջանային հաղորդակցությունների բացումը յուրաքանչյուր երկրի ինքնիշխանության և իրավասության, փոխադարձության և հավասարության հիմքի վրա՝ որպես տարածաշրջանային զարգացումը խթանելու, կապակցվածությունը բարելավելու և կայուն խաղաղություն ու բարգավաճում ապահովելու, ինչպես նաև մարդկանց միջև շփումների ավելացման հիման վրա համայնքների միջև հաշտեցումը հեշտացնելու հիմնական միջոց»։ Սա ցույց է տալիս հակամարտության կարգավորման գործընթացի բազմակողմանի բնույթի համապարփակ ըմբռնումը, որը ներառում է ոչ միայն խաղաղության պայմանագիր, այլև տարածաշրջանային համագործակցության գործնական միջոցներ։
Թուրքիայի դերը տարածաշրջանային կայունության ապահովման գործում
Հայտարարությունը կոչ է անում նաև Թուրքիային աջակցող դեր խաղալ տարածաշրջանում ընթացող դրական զարգացումներում։ «Նույն ոգով մենք նաև հավատում ենք, որ Թուրքիայի կառավարությունը կօգտվի տարածաշրջանում առկա դրական զարգացումները խթանելու և Հայաստանի՝ սեփական քաղաքացիների և ամբողջ Հարավային Կովկասի օգտին հայ-թուրքական սահմանը բացելու պատրաստակամությանը փոխադարձաբար արձագանքելու հնարավորությունից»։ Այս ներառումը ընդգծում է տարածաշրջանային դինամիկայի փոխկապակցվածությունը և Հայաստանի ու Թուրքիայի միջև հարաբերությունների կարգավորման ներուժը՝ զգալիորեն նպաստելու ընդհանուր կայունությանը։
Խաղաղ ապագայի համատեղ կոչ
Համատեղ հայտարարությամբ հանդես են եկել արտաքին գործերի և Հարավային Կովկասի հետ հարաբերությունների հարցերով զբաղվող Եվրախորհրդարանի պատգամավորներ, այդ թվում՝
- Եվրախորհրդարանի արտաքին գործերի կոմիտեի նախագահ Դեյվիդ ՄքԱլիսթերը
- Եվրանեսթ խորհրդարանական վեհաժողովում պատվիրակության ղեկավար Սերգեյ Լագոդինսկին
- Հարավային Կովկասի հետ կապերի հարցերով պատվիրակության ղեկավար Նիլս Ուշակովսը
- Եվրախորհրդարանի՝ Հայաստանի հարցով մշտական զեկուցող Միրիամ Լեքսմանը
- Եվրախորհրդարանի՝ Ադրբեջանի հարցով մշտական զեկուցող Դան Բարնան
Նրանց համատեղ ձայնը ընդգծում է Եվրախորհրդարանի մեծ հետաքրքրությունն ու աջակցությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հակամարտության խաղաղ կարգավորմանը։ Հայտարարությունը ծառայում է որպես ձեռք բերված առաջընթացի գնահատում և բոլոր ներգրավված կողմերին ուղղված խրախուսանք՝ օգտվելու այս կարևոր պահից և աշխատելու Հարավային Կովկասի կայուն և բարգավաճ տարածաշրջանի համար։