Հայաստանում շուրջ երկու տասնյակ հասարակական կազմակերպություններ համատեղ հայտարարությամբ կոչ են անում ՀՀ կառավարությանը պահպանել Ադրբեջանի դեմ ներկայացված միջպետական դատական գանգատները և հրաժարվել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի լուծարման մտադրությունից։ Հայտարարությունը հաջորդել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի առաջարկին՝ Ադրբեջանին ուղղված փոխադարձ պահանջներից հրաժարվելու և Մինսկի խումբը լուծարելու վերաբերյալ։
Կազմակերպությունները վարչապետի առաջարկը որակել են որպես «խորապես մտահոգիչ, անընդունելի և դատապարտելի»։ Նրանք պնդում են, որ ՀՀ կառավարությունը պետք է որևէ հանգամանքներում չհրաժարվի միջազգային դատարաններում ներկայացված գանգատներից, քանի որ դա կհանգեցնի մարդու իրավունքների զանգվածային խախտումների համար անպատժելիության խորացման։
Հայտարարության մեջ նշվում է, որ առանց մարդու իրավունքների պաշտպանությունը երաշխավորող մեխանիզմների, խաղաղության հասնելը հնարավոր չէ։ Այս մեխանիզմների բացակայությունը ոչ միայն կկանխի ապագայում համանման խախտումները, այլև կդարձնի երկարատև խաղաղությունը ոչ իրական։ Մարդու իրավունքների պաշտպանությունը չի կարող դառնալ քաղաքական սակարկության առարկա, և առանց դրա խաղաղությունը զուրկ կլինի իրական բովանդակությունից։
Հայտարարության հեղինակները հատկապես ընդգծել են, որ Ադրբեջանը որևէ քայլ չի ձեռնարկել մարդու իրավունքների խախտումները ճանաչելու և դրանց համար փոխհատուցում տրամադրելու ուղղությամբ։ Գանգատներից հրաժարվելը կխթանի Ադրբեջանի շարունակվող հայատյաց քաղաքականությունը, ինչը արդեն իսկ արտահայտվում է բռնի տեղահանություններով, մշակութային ժառանգության ոչնչացմամբ և հայկական հետքի վերացման նպատակային գործողություններով։
Ինչ վերաբերում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի լուծարման առաջարկին, կազմակերպությունները այն համարել են անընդունելի՝ ընդգծելով, որ Մինսկի խումբը Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության խաղաղ կարգավորման միջազգային մանդատով օժտված միակ մարմինն է։ Խմբի լուծարումը կհանգեցնի ուժի կիրառմամբ հակամարտությունների լուծման օրինականացմանը, ինչը կդառնա սպառնալիք Հայաստանի տարածքային ամբողջականության և ինքնիշխանության համար։
Կազմակերպությունները կոչ են արել ՀՀ կառավարությանը՝
- Պահպանել Ադրբեջանի դեմ ներկայացված դատական գանգատները թե՛ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում, թե՛ ՄԱԿ Արդարադատության միջազգային դատարանում։
- Հատկացնել անհրաժեշտ ռեսուրսներ և ապահովել գանգատների արդյունավետ ներկայացումը։
- Հրաժարվել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի լուծարման մտադրությունից։
Հայտարարությունը ստորագրել են մի շարք հայտնի հասարակական կազմակերպություններ, այդ թվում՝ «Թրանսփարենսի ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոն», «Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակ» և «Իրավունքների պաշտպանություն առանց սահմանների»։
Այս համատեղ հայտարարությունը հստակ ընդգծում է միջազգային և դատական մեխանիզմների պահպանման կարևորությունը՝ Ադրբեջանի կողմից Հայաստանի իրավունքների խախտումները կանխելու և դրանց հետևանքները հաղթահարելու համար։
Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոն
Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակ
Իրավունքների պաշտպանություն առանց սահմանների
Ժողովրդավարության զարգացման հիմնադրամ
Լրագրողներ հանուն մարդու իրավունքների
Հելսինկյան ասոցիացիա իրավապաշտպան ՀԿ
Համայնքային համախմբման և աջակցության կենտրոն
«Փոփոխություն» ՀԿ
Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն
Փինք իրավապաշտպան ՀԿ
Էկոլուր տեղեկատվական ՀԿ
Գորիսի մամուլի ակումբ
Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի հայկական կոմիտե
Մարդու իրավունքների եզդիական կենտրոն
Հանրային լրագրության ակումբ
Իրավունքի պաշտպանության և զարգացման հիմնադրամ
Հանուն հավասար իրավունքների կրթական կենտրոն
Արցախի ժողովրդի շահերի ու իրավունքների պաշտպանության միություն (Արցախ միություն)
Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոն
«Արբանե» հիմնադրամ
