Շվեդիայի Ռիկսդագում գործող Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը, որը խորհրդարանականների միավորում է՝ նպատակ ունենալով ամրապնդել կապերը Հայաստանի հետ, հանդես է եկել խստագույն դատապարտմամբ՝ ուղղված Ադրբեջանի կառավարությանը՝ հայ քաղաքական գործիչների և ռազմագերիների ապօրինի կալանավորման և նրանց նկատմամբ անմարդկային վերաբերմունքի կապակցությամբ։ Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը, որը ներկայացված է Ռիկսդագի տարբեր քաղաքական խմբակցություններով, մարտի 6-ին հրապարակել է կոշտ հայտարարություն՝ պահանջելով միջազգային հանրության անհապաղ և վճռական գործողությունները՝ ապահովելու Ադրբեջանում պահվող բոլոր հայ բանտարկյալների անվերապահ ազատ արձակումը։ Հայտարարությունը ընդգծում է մարդու իրավունքների համակարգված և կոպիտ խախտումները, որոնք իրականացվում են Ադրբեջանի կառավարության կողմից և զգուշացնում է, որ միջազգային հանրության անգործությունը կարող է խրախուսել հետագա բռնաճնշումները և անպատժելիությունը։ Կարևոր է նշել, որ հայտարարությունը հնչել է Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խմբի կողմից, և չի համարվում Շվեդիայի Ռիկսդագի պաշտոնական դիրքորոշումը որպես ամբողջական ինստիտուտ, սակայն այն արտացոլում է շվեդացի խորհրդարանականների զգալի խմբի մտահոգությունները:
Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խմբի հայտարարությունը Ռիկսդագում. Խորհրդարանական խումբը ձեռնամուխ է լինում գործողությունների։
Շվեդիայի Ռիկսդագում գործող Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը, որը բաղկացած է խորհրդարանի տարբեր քաղաքական խմբակցություններից ներկայացուցիչներից, միաձայն բարձրաձայնել է հայ քաղբանտարկյալների և ռազմագերիների պահման անթույլատրելիության մասին։ Նման բարեկամության խմբերը տարածված են բազմաթիվ երկրների խորհրդարաններում և կազմավորվում են տարբեր կուսակցություններից պատգամավորների կողմից, ովքեր ընդհանուր հետաքրքրություն ունեն որոշակի երկրի կամ հարցի նկատմամբ։ 2025 թվականի մարտի 6-ին Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը հրապարակված հայտարարության մեջ խստորեն դատապարտում է Ադրբեջանի կառավարության կողմից իրականացվող մարդու իրավունքների կոպիտ և համակարգված խախտումները։ Հայտարարությունը ոչ միայն բարձրաձայնում է խնդիրը միջազգային հարթակում, այլև կոչ է անում միջազգային հանրությանը անհապաղ գործողություններ ձեռնարկել՝ ազատելու անմեղ մարդկանց, որոնք դարձել են քաղաքական հետապնդումների զոհ։ Շվեդիայի խորհրդարանական այս խմբի քայլը վկայում է այն մասին, որ միջազգային հանրությունը պետք է միավորվի և դատապարտի մարդու իրավունքների ցանկացած խախտում, անկախ այն բանից, թե որտեղ է այն տեղի ունենում։
Մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումներ. Ադրբեջանի կառավարության դատապարտումը՝ Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խմբի կողմից։
Հայտարարության մեջ հատուկ շեշտադրվում է, որ Ադրբեջանի կառավարությունը թույլ է տալիս մարդու իրավունքների կոպիտ և համակարգված խախտումներ։ Շվեդիայի Ռիկսդագի Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը վճռականորեն դատապարտում է հայ բանտարկյալների, այդ թվում՝ քաղաքական գործիչների և խաղաղ բնակիչների նկատմամբ իրականացվող ապօրինի բանտարկությունները, ֆիզիկական և հոգեբանական խոշտանգումները, ինչպես նաև քաղաքական հետապնդումները։ Այս գործողությունները որակվում են որպես ոչ միայն հումանիտար ճգնաժամ, այլև միջազգային իրավունքի ակնհայտ խախտումներ։ Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը ընդգծում է, որ մարդու իրավունքների ոտնահարումը չպետք է անպատիժ մնա և միջազգային հանրությունը պարտավոր է ձեռնարկել բոլոր անհրաժեշտ միջոցները՝ նմանատիպ իրավիճակներ կանխելու և մեղավորներին պատասխանատվության ենթարկելու համար։
Ապօրինի կալանք և խոշտանգումներ. Հայ քաղբանտարկյալների և ռազմագերիների ճակատագիրը՝ ըստ Շվեդիա-Հայաստան խմբի։
Հայտարարության մեջ առանձնահատուկ ուշադրություն է դարձվում Ադրբեջանում պահվող հայ քաղբանտարկյալների և ռազմագերիների ճակատագրին։ Շվեդիայի Ռիկսդագի Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը մտահոգություն է հայտնում նրանց նկատմամբ ապօրինի կալանքի և խոշտանգումների ենթարկելու փաստերի կապակցությամբ։ Հայտարարության մեջ նշվում է, որ անկախ մարդու իրավունքների պաշտպան կազմակերպությունները և իրավաբանական փորձագետները փաստագրել են այս կալանավորված անձանց նկատմամբ անմարդկային և նվաստացուցիչ վերաբերմունքը։ Նրանք ենթարկվում են դաժան խոշտանգումների, զրկված են իրավաբանական օգնությունից և ստիպված են լինում դիմանալ կեղծ դատավարությունների։ Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը ընդգծում է, որ նման վայրագությունները վնասում են Ադրբեջանի միջազգային հեղինակությանը և վտանգավոր նախադեպ են ստեղծում ավտորիտար ռեժիմների համար ամբողջ աշխարհում։
Միջազգային իրավունքի ոտնահարում. Ժնևյան կոնվենցիաների և Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրի խախտումները՝ մատնանշված Շվեդիա-Հայաստան խմբի կողմից։
Շվեդիայի Ռիկսդագի Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը իր հայտարարության մեջ հատուկ ընդգծում է, որ Ադրբեջանի կողմից հայ խաղաղ բնակիչների և ռազմագերիների շարունակվող բանտարկությունը Ժնևյան կոնվենցիաների և Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրի բացահայտ խախտում է։ Հայտարարության մեջ նշվում է, որ նման գործողությունները, որոնք իրականացվում են անպատժելիությամբ, հավասարազոր են պետության կողմից թույլատրված խոշտանգումների և բռնի անհետացումների, որոնք ուղղված են քաղաքական այլախոհությունը լռեցնելուն և վախ ներշնչելուն։ Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը կոչ է անում միջազգային հանրությանը ուշադրություն դարձնել այս լուրջ խախտումներին և ձեռնարկել բոլոր անհրաժեշտ միջոցները միջազգային իրավունքի նորմերի վերականգնման և մեղավորներին պատասխանատվության ենթարկելու համար։
Քաղաքական բռնաճնշումների գործիք. Անհիմն մեղադրանքները որպես ճնշման միջոց՝ Շվեդիա-Հայաստան խմբի գնահատմամբ։
Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը իր հայտարարության մեջ մատնանշում է, որ Ադրբեջանի կողմից անհիմն մեղադրանքներով անձանց կամայական կալանավորումը օգտագործվում է որպես քաղաքական բռնաճնշումների գործիք։ Հայտարարության մեջ նշվում է, որ նման գործելաոճը ուղղակի հարձակում է մարդու հիմնարար իրավունքների վրա և նպատակ ունի լռեցնել քաղաքական այլախոհությունը և ճնշել ցանկացած քննադատություն Ադրբեջանի կառավարության գործողությունների նկատմամբ։ Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը դատապարտում է նման մոտեցումը և կոչ է անում միջազգային հանրությանը միավորվել և դիմակայել ցանկացած ձևի քաղաքական բռնաճնշումներին և մարդու իրավունքների ոտնահարումներին։
Միջազգային հանրության պարտականությունները. Անգործությունը հավասարազոր է մեղսակցության՝ ըստ Շվեդիա-Հայաստան խմբի։
Շվեդիայի Ռիկսդագի Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը իր հայտարարության մեջ ընդգծում է միջազգային հանրության պարտականությունները հայ քաղբանտարկյալների և ռազմագերիների իրավունքների պաշտպանության գործում։ Հայտարարության մեջ նշվում է, որ Ադրբեջանի կողմից քաղաքական բանտարկյալների օգտագործումը որպես լծակ, ինչպես նաև հայ կալանավորվածների հետ համակարգված վատ վերաբերմունքը հանդիսանում է տարածաշրջանային խաղաղությունն ու արդարադատությունը խաթարելու հաշվարկված ռազմավարություն։ Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը նախազգուշացնում է, որ ուժեղ միջազգային արձագանքի բացակայությունը միայն կոգեւորի հետագա չարաշահումները և կնորմալացնի բռնաճնշումները։ Հայտարարության մեջ ուղիղ տեքստով նշվում է, որ այս լուրջ խախտումների դեմ գործելու ձախողումը հավասարազոր է մեղսակցության, որը հնարավորություն է տալիս ավտորիտարիզմին ծաղկել և խորացնել ճգնաժամը։
Անհապաղ գործողությունների կոչ. Բոլոր հայ բանտարկյալների անվերապահ ազատ արձակում՝ Շվեդիա-Հայաստան խմբի կոչը։
Շվեդիայի Ռիկսդագի Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը կոչ է անում անհապաղ և վճռական գործողություններ ձեռնարկել՝ ապահովելու բոլոր հայ բանտարկյալների անվերապահ ազատ արձակումը։ Հայտարարության մեջ ընդգծվում է, որ խոսքը միայն դիվանագիտության մասին չէ, այլ բարոյական և իրավական պարտավորության մասին։ Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը կոչ է անում միջազգային հանրությանը չմնալ անտարբեր, մինչդեռ նման լուրջ անարդարություններ են տեղի ունենում։ Հայտարարության մեջ նշվում է, որ Ադրբեջանի կողմից իրականացվող գործողությունները ոչ միայն ոտնձգություն են մարդկային արժանապատվության դեմ, այլև ուղղակի մարտահրավեր այն սկզբունքներին, որոնք պահպանում են համաշխարհային կայունությունը, արդարադատությունը և հիմնարար իրավունքները։
Պատասխանատվություն և արդարադատություն. Միջազգային հանրությունը հետևում է՝ ըստ Շվեդիա-Հայաստան խմբի հայտարարության։
Շվեդիայի Ռիկսդագի Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը իր հայտարարության վերջում հստակ նշում է, որ անհապաղ և վճռական գործողությունները անհրաժեշտ են բոլոր հայ բանտարկյալների անվերապահ ազատ արձակումն ապահովելու համար։ Հայտարարության մեջ զգուշացվում է, որ աշխարհը հետևում է, և այս ճգնաժամին տրվող արձագանքը կորոշի արդարադատության և մարդու իրավունքների հանդեպ հանձնառությունը։ Շվեդիա-Հայաստան բարեկամության խումբը կոչ է անում միջազգային հանրությանը ցուցաբերել վճռականություն և հետևողականություն՝ պահանջելով Ադրբեջանից անհապաղ ազատ արձակել բոլոր հայ քաղբանտարկյալներին և ապահովել նրանց իրավունքների պաշտպանությունը։ Այս հայտարարությունը հստակ ուղերձ է միջազգային հանրությանը և Ադրբեջանի կառավարությանը, որ մարդու իրավունքների խախտումները չեն մնա անպատիժ, և պատասխանատվության ենթարկելը անխուսափելի է։