Թրամփի ռազմական շքերթն ու «Ոչ թագավորներ» բողոքի ցույցերը

Հունիսի 14-ին Վաշինգտոնում անցկացվեց մեծածավալ ռազմական շքերթ՝ նվիրված ԱՄՆ բանակի 250-ամյակին։ Միջոցառումը համընկավ Դոնալդ Թրամփի 79-ամյակին՝ առաջացնելով ինչպես հիացմունք, այնպես էլ քննադատություն։ Մինչ ռազմատանկերը շրջում էին Ազգային մոլի շուրջ, ԱՄՆ-ի տարբեր քաղաքներում միլիոնավոր մարդիկ մասնակցում էին «Ոչ թագավորներ» բողոքի ցույցերին՝ կազմակերպված 50501 շարժման կողմից։

Ռազմական շքերթ՝ բարդ պատմական համատեքստում

Ռազմական շքերթը, որը հայտարարվել էր ավելի վաղ այս տարի, առաջինն է իր մասշտաբով 1991 թ.-ի Պարսից ծոցի պատերազմի հաղթանակից ի վեր։ Միջոցառմանը մասնակցում էին ավելի քան 7,000 զինվորականներ, տասնյակ ռազմական մեքենաներ և ավիացիոն ցուցադրություններ։ BBC News-ի հաղորդմամբ՝ այն արժենալու է 25-ից մինչև 45 միլիոն դոլար։

Թրամփը, ով վաղուց է կոչ անում նման ռազմատիպ ցուցադրությունների, շքերթը նկարագրել է որպես «աննախադեպ»։ Սակայն, որոշ դիտորդների կարծիքով, շքերթի հիմնական նպատակը հայրենասիրական չէ, այլ անձնական՝ ուղղված նախագահի հեղինակության բարձրացմանը։

Պատմական համեմատությունները էլ ավելի են ուժեղացնում քննադատությունը։ Նմանատիպ շքերթներ անցկացվել են նախկինում՝ ինչպես օրինակ 1961 թ.-ին նախագահ Ջոն Քենեդիի երդմնակալության ժամանակ կամ 1946 թ.-ին Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո։ Սակայն այս շքերթն առանձնանում է իր նպատակային բնույթով։

«Ոչ թագավորներ» շարժում՝ զանգվածային դիմադրության ալիք

Մինչ Վաշինգտոնում շարունակվում էր շքերթը, «Ոչ թագավորներ» շարժման շրջանակներում բողոքի ցույցեր անցկացվեցին ավելի քան 1,500 քաղաքներում։ 50501 շարժման կողմից կազմակերպված այս միջոցառումները նպատակ ունեին մերժել այն, ինչ նրանք կոչում են «ավտորիտարիզմ» և «միլիարդատերերին նախապատվություն տալու քաղաքականություն»։ Շարժման անունը խորհրդանշում է միասնություն՝ 50 նահանգ, 50 ցույց, մեկ շարժում։

Հիմնական ցույցերը տեղի ունեցան Ֆիլադելֆիայում, Նյու Յորքում և Չիկագոյում։ Ֆիլադելֆիայում անցկացված գլխավոր միջոցառումը հավաքեց տասնյակ հազարավոր մարդկանց՝ ցույց տալով, որ ուժը պատկանում է ժողովրդին և ոչ թե ղեկավարությանը։

Ամբողջազգային դիմադրություն ռազմականացման դեմ

Ցույցերը նաև արտահայտում էին ավելի լայն դժգոհություններ վարչակազմի քաղաքականության նկատմամբ, այդ թվում՝ վերջերս Լոս Անջելեսում ազգային գվարդիայի զորքերի տեղակայման վերաբերյալ։ Կալիֆոռնիայի նահանգապետ Գևին Նյուսոմի համաձայնությունը շրջանցելով՝ Թրամփի այս քայլը առաջացրեց լայն դժգոհություն։

Միջոցառման կազմակերպիչները ցույցերի օրը ընտրել էին հատուկ՝ շքերթի հետ համընկնելով իրենց ուղերձը հնչեցնելու համար։ CNN-ի հաղորդմամբ՝ միջոցառումները ընդգրկում էին ելույթներ, երթեր և համերաշխության դրսևորումներ՝ պահպանելով ոչ բռնի գործողությունների սկզբունքը։

Հունիսի 14-ի իրադարձությունները կմտնեն պատմության մեջ որպես քաղաքական և հասարակական լարվածության բարդ և խոսուն դրսևորում։ Դրանք հիշեցում են ժողովրդավարության իմաստի և առաջնորդության դերի մասին՝ հատկապես բաժանված հասարակության մեջ։