Թրամփն ու Մասկը վիճում են հարկային օրինագծի շուրջ

Հինգշաբթի օրը ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը խիստ քննադատությամբ անդրադարձավ միլիարդատեր Իլոն Մասկին՝ նրան անվանելով «խենթ» և սպառնալով դադարեցնել նրա ընկերությունների պետական պայմանագրերը, ներառյալ Tesla-ն և SpaceX-ը: Վեճը ծագեց Մասկի՝ հանրապետականների հարկային օրինագծի նկատմամբ բացասական դիրքորոշման պատճառով, որն Թրամփն անվանում է «մեծ, գեղեցիկ օրինագիծ»:

Թրամփն այս հայտարարությունը տարածեց Truth Social-ում՝ գրելով. «Բյուջեում միլիարդավոր դոլարներ խնայելու ամենահեշտ ձևը՝ դադարեցնել Իլոնի պետական պայմանագրերը: Ես միշտ զարմացած էի, որ Բայդենը դա չէր անում»: Մասկը անմիջապես պատասխանեց X-ում՝ հրապարակելով «Գնա՛, իմ օրը ավելի լավը դարձրու» մեկնաբանությունը, ապա հայտարարեց, որ SpaceX-ը կսկսի դադարեցնել Dragon տիեզերանավի գործունեությունը՝ քայլ, որն ընկալվում է որպես սիմվոլիկ պատասխան:

Ինչո՞ւ են Թրամփն ու Մասքը վիճում

Թրամփի և Մասկի միջև լարվածությունը վերջին շաբաթներին խորացել էր, սակայն հանրային վեճը սկսվեց հարկային օրինագծի պատճառով: Օրենքը, որը քննարկվում է Սենատում, նախատեսում է վերացնել էլեկտրական մեքենաների (EV) հարկային արտոնությունները, ինչը, Մասկի խոսքով, վնասում է Tesla-ին և խոչընդոտում է մաքուր էներգիայի զարգացման ջանքերը: Cnbc-ի համաձայն՝ Մասկը նաև մտահոգություն է հայտնել օրինագծի դեֆիցիտի ավելացման վերաբերյալ:

Լարվածությունը խորացրեց նաև այն, որ Թրամփը վերջերս հետ կանչեց Ջարեդ Այզեքմանի՝ NASA-ի ղեկավարի պաշտոնում առաջադրումը, որը Մասկի դաշնակիցն էր: Մասկը բացահայտ քննադատեց այս քայլը, նրան անվանելով «համապատասխան և բարի մարդ»: Թրամփը պաշտպանեց իր որոշումը՝ նշելով, որ «NASA-ն չափազանց կարևոր է, և ես ճիշտ չէի համարում Դեմոկրատի նշանակումը»:

Այս իրադարձությունից մեկ շաբաթ առաջ Թրամփը գովաբանել էր Մասկին Սպիտակ տանը տեղի ունեցած միջոցառման ժամանակ՝ նշելով նրա ձեռքբերումները Կառավարության արդյունավետության դեպարտամենտում (DOGE): Սակայն այս փոխադարձ հարգանքը արագորեն փոխվեց վեճի՝ Թրամփի մեղադրանքով, թե Մասկը նեղսրտած է EV հարկային արտոնությունների կրճատումից:

Տնտեսական ազդեցությունները

Տնտեսական շուկաներն արագ արձագանքեցին այս վեճին: Tesla-ի բաժնետոմսերը, որոնք արդեն անկում էին ապրում, Թրամփի հայտարարություններից հետո կտրուկ նվազեցին՝ ավելի քան 8%-ով, Thetimes-ի համաձայն: Այս անկումը արտացոլում է ներդրողների մտահոգությունները պետական պայմանագրերի հնարավոր դադարեցման վերաբերյալ:

SpaceX-ը, Մասկի տիեզերական ընկերությունը, նույնպես կարող է բախվել լուրջ մարտահրավերների, եթե դադարեցվի պետական ֆինանսավորումը: Ընկերությունն առանցքային դեր է խաղացել ԱՄՆ տիեզերական ծրագրերի առաջմղման մեջ, և ֆինանսավորման կորուստը կարող է դանդաղեցնել այդ ծրագրերը:

Մասկի արձագանքը

Մասկը կտրուկ արձագանքեց Թրամփի խոսքերին: Բացի SpaceX-ի Dragon տիեզերանավի գործունեությունը դադարեցնելու մասին հայտարարելուց, նա քննադատեց հարկային օրինագիծը՝ այն անվանելով «զզվելի աղետ» X-ում հրապարակած գրառումների շարքերում: Նա կոչ արեց իր հետևորդներին դիմել իրենց ներկայացուցիչներին՝ օրինագիծը մերժելու համար՝ նշելով, որ այն «Պարտքի ստրկության օրինագիծ» է:

Մասկը նաև ուղղակիորեն քննադատեց Թրամփին՝ նրան մեղադրելով «աներախտության» մեջ և առաջարկելով նոր քաղաքական կուսակցության ստեղծում, որը կարտահայտի «միջին 80%-ի» շահերը: Hindustantimes-ի համաձայն՝ Մասկը նույնիսկ պնդել է, որ առանց իր ֆինանսական աջակցության Թրամփը չէր հաղթի 2024 թվականի ընտրություններում:

Հնարավոր ազդեցությունները

Թրամփի և Մասկի համագործակցության խզումը կարող է լուրջ հետևանքներ ունենալ երկուսի համար: Թրամփի համար այս վեճը կարող է բարդացնել հարկային օրինագծի նկատմամբ աջակցություն ստանալու իր ջանքերը, իսկ Մասկի համար այն կարող է բացասաբար ազդել նրա բիզնեսների վրա՝ պայմանագրերի հնարավոր դադարեցման պատճառով:

Քաղաքական վերլուծաբանների կարծիքով՝ այս վեճը նաև ընդգծում է բևեռացված քաղաքական միջավայրում դաշնակցությունների պահպանման դժվարությունները: Nbcwashington-ի համաձայն՝ Թրամփը Մասկի քննադատությունը վերագրել է «Թրամփի սինդրոմին», տերմին, որը նախագահը օգտագործում է նախկին դաշնակիցների վերաբերյալ:

Մինչդեռ Մասկի՝ Թրամփի նկատմամբ դիրքորոշման փոփոխությունը ցույց է տալիս նրա պատրաստակամությունը քաղաքական ռիսկերի գնալու, նույնիսկ ազդեցիկ անձանց դեմ: Նրա որոշումը՝ հարցում անցկացնել նոր կուսակցության մասին, վկայում է, որ Մասկը կարող է դիտարկել նոր քաղաքական ուղու բացումը:

Թրամփի և Մասկի միջև այս վեճը ընդգծում է բարձրակարգ քաղաքական և տնտեսական միջավայրում դաշնակցությունների փխրունությունը: Վեճի շարունակական զարգացումները կարող են ազդել նրանց ժառանգության և ազդեցության վրա: