Արագ Ընթերցում
- Մայիսի 19-ին Դոնալդ Թրամփը զրուցել է Պուտինի և Զելենսկու հետ։
- Թրամփը հայտարարել է հրադադարի բանակցությունների անհապաղ մեկնարկի մասին։
- Բանակցությունների ժամանակացույց կամ վայրը դեռևս չեն որոշվել։
- Պուտինը բացահայտել է խաղաղության հուշագրի պատրաստակամությունը, իսկ Զելենսկին հաստատել է Ուկրաինայի պատրաստակամությունը։
- Վատիկանը առաջարկվել է որպես բանակցությունների հնարավոր վայր։
Թրամփի ջանքերը՝ կարգավորելու Ռուսաստան-Ուկրաինա հակամարտությունը
2025 թվականի մայիսի 19-ին ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարեց, որ Ռուսաստանն ու Ուկրաինան անմիջապես կսկսեն հրադադարի բանակցություններ: Այս հայտարարությունը կատարվեց Պուտինի և Զելենսկու հետ առանձին հեռախոսազրույցներից հետո։ Հանդիպումների նպատակն էր լուծել 2022 թվականի փետրվարին սկսված պատերազմի հետևանքները։
Չնայած այս հայտարարությանը՝ բազմաթիվ հարցեր են մնում առկախ: Թրամփը նշել է, որ գործընթացը ներառում է «շատ մեծ ինքնասիրություններ», բայց հույս է հայտնել, որ լուծում կգտնվի։ Սակայն, քննադատները նշում են, որ նախորդ խաղաղության ջանքերը, այդ թվում՝ Ստամբուլում վերջերս անցկացված բանակցությունները, սահմանափակ արդյունքներ են տվել։
Խաղաղության հասնելու մարտահրավերները
Հակամարտությունը շարունակվում է ավելի քան երեք տարի՝ չնայած միջազգային պատժամիջոցներին և դիվանագիտական ջանքերին: Թրամփը նշել է, որ «ոչինչ չի կատարվի, մինչև Պուտինը և ես չհանդիպենք»։
Պուտինը, ելույթ ունենալով Սոչիից, հայտարարել է, որ Ռուսաստանը պատրաստ է աշխատել «հնարավոր ապագա խաղաղության համաձայնագրի հուշագրի» վրա։ Սակայն նա ընդգծել է, որ Մոսկվայի հիմնական նպատակն է վերացնել այս ճգնաժամի արմատական պատճառները։ Զելենսկին, իր հերթին, շեշտել է Ուկրաինայի պատրաստակամությունը՝ անհապաղ և անպայման հրադադարի համար և կոչ արել միջազգային հանրությանը շարունակել ճնշումը Ռուսաստանի վրա։
Վատիկանը հանդես է եկել որպես բանակցությունների հնարավոր հյուրընկալող, և Թրամփը նշել է, որ նրա չեզոք դիրքը կարող է մեղմել լարվածությունը։ Սակայն, բանակցությունների ժամանակացույցը կամ վայրը դեռևս հստակեցված չեն։
Թրամփի բանակցային ռազմավարությունը
Թրամփը ձեռնարկել է ուղղակի մոտեցում՝ օգտագործելով իր անձնական հարաբերությունները համաշխարհային առաջնորդների հետ։ Սպիտակ տան մամուլի խոսնակ Կարոլայն Լևիթը նշել է, որ Թրամփը «հոգնել է» շարունակվող հակամարտությունից և վճռական է երկուստեք առաջընթաց ապահովելու հարցում։
Ֆինանսական խթանները նույնպես Թրամփի ռազմավարության կարևոր մասն են կազմում։ Նա ակնարկել է, որ պատրաստ է մեղմացնել պատժամիջոցները և ընդլայնել առևտուրը Ռուսաստանի հետ, եթե հրադադար հաստատվի։ Սակայն քննադատները պնդում են, որ այս մոտեցումը կարող է թուլացնել Ուկրաինայի դիրքերը։
Փոխնախագահ ՋեյԴի Վենսը նշել է, որ ԱՄՆ-ը պատրաստ է հրաժարվել բանակցություններից, եթե Ռուսաստանը չներկայանա ազնիվ դիրքորոշմամբ։ Սա ընդգծում է վարչակազմի ուշադրությունը կոնկրետ արդյունքների վրա։
Միջազգային արձագանքները
Միջազգային հանրությունը ուշադիր հետևում է այս զարգացումներին։ Եվրոպական առաջնորդները, այդ թվում՝ Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը, պահանջում են խստացնել պատժամիջոցները Ռուսաստանի դեմ։ Մինչդեռ, Թուրքիան վերջերս հյուրընկալել է Ռուսաստանի և Ուկրաինայի պատվիրակությունների միջև բանակցությունները, որոնք հանգեցրել են սահմանափակ գերիների փոխանակմանը։
Փորձագետները ընդգծում են, որ խաղաղության գործընթացում կարևոր է բազմաթիվ կողմերի ներգրավվածությունը։ Զելենսկին պնդում է, որ Ուկրաինայի մասին որոշումներ չեն կարող կայացվել առանց Կիևի անմիջական մասնակցության։ Սա արտացոլում է ավելի լայն մտահոգություն՝ Ուկրաինայի ինքնիշխանության և տարածքային ամբողջականության պահպանման վերաբերյալ։
Պատմական համատեքստը և ապագա հեռանկարները
Ռուսաստան-Ուկրաինա պատերազմը միջազգային քաղաքականության առանցքային թեմաներից մեկն է 2022 թվականից ի վեր։ Նախորդ խաղաղության փորձերը, այդ թվում՝ եվրոպական երկրների միջնորդությամբ, չեն տվել երկարատև արդյունքներ։ Ներկա բանակցությունները նոր փորձ են՝ լուծելու հակամարտության մարդասիրական և աշխարհաքաղաքական հետևանքները։
Չնայած Թրամփի հայտարարությանը՝ կասկածներ կան, թե արդյոք հնարավոր է հասնել բեկմանը։ Վատիկանի մասնակցությունը և Պուտինի ու Թրամփի հնարավոր հանդիպումը կարող են ազդել բանակցությունների ընթացքի վրա։ Սակայն խաղաղության ուղին լի է մարտահրավերներով, ներառյալ խորապես արմատավորված քաղաքական և տարածքային վեճերը։
Ինչպես աշխարհը հետևում է այս գործընթացին, բանակցությունների հաջողությունը կախված է կողմերի պատրաստակամությունից և միջազգային միջնորդական ջանքերի արդյունավետությունից։
Աղբյուր՝ Apnews, Abcnews