- Ուկրաինան և ԱՄՆ-ն Վաշինգտոնում ստորագրել են կարևոր հանքային և վերակառուցման համաձայնագիր։
- Համաձայնագիրը ԱՄՆ-ին նախապատվելի մուտք է տալիս ուկրաինական հանքային նախագծերին։
- Այն ստորագրվել է ամիսներ տևած բարդ բանակցություններից հետո։
- Ուկրաինան պահպանում է լիարժեք վերահսկողություն արդյունահանման որոշումների վրա։
- Այս համաձայնագիրը ազդարարում է երկարաժամկետ միջազգային համագործակցություն Ուկրաինայի վերականգնման համար։
Ուկրաինա-ԱՄՆ համագործակցության ամրապնդում շարունակվող հակամարտության պայմաններում
2025 թվականի ապրիլի 30-ին Ուկրաինան և ԱՄՆ-ն Վաշինգտոնում ստորագրեցին նշանակալի համաձայնագիր, որը ԱՄՆ-ին տրամադրում է ուկրաինական հանքային ռեսուրսների նախապատվելի մուտք և ստեղծում է համատեղ ներդրումային հիմնադրամ Ուկրաինայի վերակառուցման համար։ Համաձայնագիրը, որն ակտիվորեն խթանվել է ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի կողմից, նպատակ ունի ամրապնդել երկու երկրների շահերը Ուկրաինայի և Ռուսաստանի միջև երեք տարի շարունակվող պատերազմի պայմաններում։
Համաձայնագրի մանրամասները և բանակցությունների ընթացքը
Ամիսներ տևած բարդ բանակցություններից հետո Ուկրաինայի առաջին փոխվարչապետ Յուլիա Սվիրիդենկոն և ԱՄՆ ֆինանսների նախարար Սքոթ Բեսենթը վերջնականապես ստորագրեցին համաձայնագիրը։ Սվիրիդենկոյի խոսքով՝ Ուկրաինան լիովին վերահսկում է արդյունահանման որոշումները, և համաձայնագիրը համապատասխանում է ինչպես երկրի սահմանադրությանը, այնպես էլ ԵՄ անդամակցության նպատակներին։ Կարևոր է, որ համաձայնագիրը վերացնում է ԱՄՆ-ից ստացած նախկին ռազմական օգնության դիմաց վճարելու պարտավորությունը, որը Կիևի համար առանցքային հարց էր բանակցությունների ընթացքում։
Ուկրաինայի ռեսուրսների ռազմավարական նշանակությունը
Ուկրաինան հարուստ է հազվագյուտ հողային մետաղներով, որոնք կարևոր են էլեկտրոնիկայի, էլեկտրամոբիլների և պաշտպանության արդյունաբերության համար։ Այս պահին գլոբալ շուկայում այս ոլորտը գերակշռում է Չինաստանը, և ուկրաինական պաշարները ռազմավարական այլընտրանք են ԱՄՆ-ի համար՝ հաշվի առնելով առևտրային պատերազմը։ Բացի այդ, Ուկրաինան ունի մեծ պաշարներ երկաթի, ուրանի և բնական գազի։
Ընդհանուր ազդեցությունը և ապագա համագործակցությունը
ԱՄՆ ֆինանսների նախարարությունը նշել է, որ այս համաձայնագիրը ճանաչում է այն մեծածավալ ֆինանսական և նյութական աջակցությունը, որը ԱՄՆ ժողովուրդը տրամադրել է Ուկրաինային Ռուսաստանի լիամաշտաբ ներխուժումից ի վեր։ Թեև համաձայնագիրը պաշտոնական անվտանգության երաշխիքներ չի ներառում, Սվիրիդենկոն նշել է, որ այն կարող է բացել դուռը ԱՄՆ-ի նոր աջակցությանը, ներառյալ հակաօդային պաշտպանության համակարգեր։ Նա նաև ընդգծել է, որ համաձայնագիրը հստակ ազդանշան է ուղարկում համաշխարհային գործընկերներին՝ ցույց տալով, որ Ուկրաինայի հետ երկարաժամկետ համագործակցությունը հնարավոր է և հուսալի։