Արագ Ընթերցում
- ԱՄՆ-ն և Եվրոպան բախվում են աճող լարվածություններին իրենց դաշինքում:
- Հիմնական խնդիրներն են առևտրային վեճերը, պաշտպանության ծախսերը և գլոբալ դիվանագիտությունը:
- Երկու կողմերն էլ նպատակ ունեն լուծել այս մարտահրավերները երկխոսության և համագործակցության միջոցով:
ԱՄՆ-Եվրոպա հարաբերությունների պատմական համատեքստը
ԱՄՆ-ի և Եվրոպայի հարաբերությունները երկար տարիներ եղել են գլոբալ դիվանագիտության հիմնաքարը: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտից հետո այս տրանսատլանտյան համագործակցությունը նշանավորվել է ընդհանուր արժեքներով, ինչպիսիք են ժողովրդավարությունը, մարդու իրավունքները և ազատ շուկայական տնտեսությունները: Այնուամենայնիվ, դաշինքը բախվել է նաև լուրջ մարտահրավերների, ներառյալ առևտրային քաղաքականությունների, պաշտպանության պարտավորությունների և գլոբալ ճգնաժամերի տարբեր մոտեցումների շուրջ վեճերը: Աղբյուր՝ Brookings Institution.
Դաշինքը լարող հիմնական խնդիրները
Վերջին տարիներին ԱՄՆ-ի և Եվրոպայի միջև լարվածությունն աճել է մի քանի կարևոր հարցերի պատճառով.
- Առևտրային վեճեր. Մաքսատուրքերի սահմանումը և առևտրային համաձայնագրերի շուրջ տարաձայնությունները լարվածություն են առաջացրել: Օրինակ, 2018 թվականին ԱՄՆ-ի կողմից եվրոպական պողպատի և ալյումինի վրա մաքսատուրքերի սահմանումը հանգեցրեց Եվրամիության պատասխան միջոցներին: Աղբյուր՝ Reuters.
- Պաշտպանության ծախսեր. ԱՄՆ-ը բազմիցս կոչ է արել ՆԱՏՕ-ի եվրոպական անդամներին ավելացնել իրենց պաշտպանության բյուջեները՝ դաշինքի 2%-ի ՀՆԱ-ի թիրախին հասնելու համար: Այս հարցը եղել է վեճերի առարկա, հատկապես Գերմանիայի նման երկրների հետ: Աղբյուր՝ ՆԱՏՕ-ի զեկույցներ.
- Գլոբալ դիվանագիտություն. Կլիմայի փոփոխության, Չինաստանի հետ հարաբերությունների և Իրանի միջուկային համաձայնագրի վերաբերյալ տարբեր տեսակետները էլ ավելի են բարդացրել համագործակցությունը: Աղբյուր՝ The Guardian.
Վստահության վերականգնման ջանքեր
Չնայած այս մարտահրավերներին, երկու կողմերն էլ արտահայտել են իրենց հարաբերությունները ամրապնդելու հանձնառությունը: Բարձր մակարդակի հանդիպումներ և գագաթնաժողովներ են անցկացվել՝ այս խնդիրները քննարկելու և ընդհանուր հիմքեր գտնելու համար: Օրինակ, 2021 թվականին Բրյուսելում տեղի ունեցած ԱՄՆ-ԵՄ գագաթնաժողովը կենտրոնացավ տրանսատլանտյան կապերի վերականգնման և ընդհանուր գլոբալ մարտահրավերների լուծման վրա: Աղբյուր՝ Եվրոպական խորհուրդ.
Կողմերի տեսակետները
Կառավարության պաշտոնյաները, գործարար առաջնորդները և քաղաքացիական հասարակության կազմակերպությունները կարևորում են ԱՄՆ-Եվրոպա դաշինքի ամրապնդման անհրաժեշտությունը: Շատերը պնդում են, որ համագործակցությունը կարևոր է գլոբալ խնդիրների, ինչպիսիք են կլիմայի փոփոխությունը, կիբերանվտանգությունը և միջազգային անվտանգությունը, լուծելու համար: Աղբյուր՝ Council on Foreign Relations.
Չնայած ԱՄՆ-ը և Եվրոպան բախվում են լուրջ խոչընդոտների, նրանց ընդհանուր պատմությունը և փոխադարձ շահերը ուժեղ հիմք են ապահովում համագործակցության համար: Երկու կողմերն էլ հասկանում են, որ բեկված դաշինքը կունենա հեռահար հետևանքներ ոչ միայն իրենց տարածաշրջանների, այլև գլոբալ կայունության համար: Աղբյուր՝ Foreign Policy.
Տրանսատլանտյան հարաբերությունները մնում են դինամիկ և զարգացող համագործակցություն: Հիմնական խնդիրները երկխոսության և փոխադարձ հարգանքի միջոցով լուծելով՝ ԱՄՆ-ը և Եվրոպան կարող են շարունակել կարևոր դեր խաղալ գլոբալ կարգի ձևավորման գործում: