fbpx
Աշխարհ

Վրաստանում բողոքի շաբաթ. հիմնական իրադարձություններ՝ դեկտեմբերի 15-19

Վրաստանում դեկտեմբերի 15-ից 19-ը անցած շաբաթը նշանավորվեց քաղաքական լարվածության սրացմամբ, մասշտաբային բողոքներով, միջազգային արձագանքներով և արդարության, թափանցիկության ու եվրոպական արժեքների պահպանման պահանջներով։ Այս տագնապահարույց շաբաթվա հիմնական իրադարձությունները վկայում են իրավիճակի բարդության և ծավալի մասին։

Բողոքները Վրաստանի տարբեր շրջաններում նոր թափ ստացան, իսկ Թբիլիսիում նրանք համախմբվեցին Ռուսթավելի պողոտայում։ Ցուցարարները, որոնք ներկայացնում էին տարբեր սոցիալական խմբեր, պահանջում էին անօրինական կերպով կալանավորվածների ազատ արձակում, արտահերթ ընտրություններ և երկրի վերադարձը եվրոպական ուղուն։ Մասնակիցների թվում էին հայրեր, բասկետբոլիստներ, ուսանողներ և հաշմանդամություն ունեցող անձինք։ Նրանց պահանջներն ընդգծում էին ժողովրդավարական սկզբունքների պաշտպանման անհրաժեշտությունը։

Լուրջ իրադարձություններից էր Շոթա Ռուսթավելիի թատրոնի և կինոյի համալսարանի ցուցաբերած աջակցությունը, որի վարչակազմը կոչ արեց ազատ արձակել անօրինական կալանավորված անձանց, այդ թվում՝ հայտնի դերասանների։ Միևնույն ժամանակ, բժշկական ոլորտի ներկայացուցիչները հավաքվեցին խորհրդարանի մոտ՝ ընդգծելու իրենց աջակցությունը արդարության և ժողովրդավարության պայքարին։

Ներքին լարվածության ֆոնին միջազգային արձագանքները նոր ճնշում ավելացրեցին վրացական իշխանությունների վրա։ Էստոնիան և Լիտվան ընդլայնեցին պատժամիջոցները մարդու իրավունքների խախտման մեջ մեղադրվող վրացի պաշտոնյաների նկատմամբ՝ կոչ անելով ԵՄ-ին ավելի կոշտ արձագանք տալ։ Նիդեռլանդները և Շվեդիան ևս քննադատեցին վրացական իշխանությունների գործողությունները՝ պահանջելով ուժեղացված պատժամիջոցներ։ Եվրոպական Միությունը քննարկեց վրացի դիվանագետների և պաշտոնյաների համար առանց վիզայի ռեժիմի դադարեցումը՝ ցույց տալով ժողովրդավարական նորմերի խախտման հետևանքները։

Ընդդիմության առաջնորդները ակտիվ դեր խաղացին իրադարձությունների ընթացքում՝ կոչ անելով ԵԱՀԿ-ին ակտիվացնել Մոսկվայի մեխանիզմը՝ հետաքննելու ընտրակեղծարարությունն ու պետական ճնշումները։ «Վրացական երազանքի» ղեկավարության հասցեին մեղադրանքները սրվեցին, իսկ ընդդիմությունը հանդես եկավ կոռուպցիայի և մարդու իրավունքների խախտումների մեղադրանքներով։

Տեղական բիզնեսն էլ իր աջակցությունը ցուցաբերեց՝ ավելի քան 600 ընկերություն միավորվելով «Ազատ բիզնեսի հարթակում»՝ կոչ անելով արտահերթ ընտրություններ անցկացնել և իրավիճակի լիցքաթափման համար քայլեր ձեռնարկել։ Մեծ բանկերն ու միջազգային կազմակերպությունները ֆինանսական աջակցություն ցուցաբերեցին բողոքողներին և իրավիճակից տուժած փոքր բիզնեսներին։

Շաբաթվա ընթացքում բացահայտվեցին նաև ոստիկանական բռնության մանրամասներ, քանի որ ակտիվիստները պատմեցին իրենց ձերբակալությունների ընթացքում ստացած սպառնալիքների և վնասվածքների մասին։ Պետության կողմից ֆինանսավորվող ենթադրյալ «թիտուշկաները», որոնք մեղադրվում էին բռնության մեջ, կալանքից ազատ արձակվեցին գրավի դիմաց՝ առաջացնելով դատական համակարգի անկողմնակալության վերաբերյալ կասկածներ։

Միջազգային ձայները ուժեղացրին փոփոխությունների կոչերը։ Էստոնական քաղաքացիական հասարակության կազմակերպությունները աջակցություն հայտնեցին վրացի ցուցարարներին, իսկ եվրոպական քաղաքական փորձագետները նախազգուշացրին Վրաստանի՝ ավտորիտարիզմի ուղղությամբ ընթացքի վտանգների մասին։ ԱՄՆ-ի և ԵՄ-ի պաշտոնյաները վերահաստատեցին իրենց աջակցությունը վրացի ժողովրդին՝ խոստանալով լրացուցիչ պատժամիջոցներ և աջակցության փաթեթներ։

Այս քաղաքական և հասարակական ցնցումներով լի շաբաթը վկայում է վրացական հասարակության և կառավարության միջև աճող հակասությունների մասին։ Ժողովրդավարական բարեփոխումների և եվրոպական ինտեգրման պահանջները շարունակում են մնալ ուժեղ, իսկ թե արդյոք իշխանությունները հաշվի կառնեն ժողովրդի ձայնը, ցույց կտան առաջիկա շաբաթները։

ԱՄԵՆԱԴԻՏՎԱԾՆԵՐԸ

ՎԵՐ