Ուկրաինայի վարչապետ Դենիս Շմիգալը հայտարարել է, որ 2023 թվականի դեկտեմբերին ավարտվող գազի տարանցման պայմանագիրը Ռուսաստանի հետ այլևս չի երկարացվելու։ Այս որոշումը կարող է ունենալ զգալի ազդեցություն ինչպես Ռուսաստանի, այնպես էլ Եվրոպայի էներգետիկ շուկայի վրա։ 2023 թվականին ռուսական գազի մատակարարումները Ուկրաինայով կազմել են 15 միլիարդ խմ, ինչը շատ ավելի փոքր ծավալ է՝ համեմատած նախկին տարիների հետ։ Ռուսաստանը նախկինում Եվրոպայի գազի շուկայի մինչև 35 տոկոսն էր ապահովում, սակայն Ուկրաինայի պատերազմի պատճառով կորցրել է իր դիրքերը, զիջելով Նորվեգիային, ԱՄՆ-ին և Քաթարին։
Գազի հիմնական տարանցիկ ուղին անցնում է Սուդժա քաղաքով՝ Ուկրաինայի կողմից վերահսկվող Կուրսկի մարզում, և շարունակվում է Սլովակիա։ Սլովակիայից գազը բաժանվում է դեպի Ցեխիա և Ավստրիա։ Այսօր Ավստրիան իր գազի մեծ մասը դեռ ստանում է Ուկրաինայով, իսկ Հունգարիայի գազի պահանջի երկու երրորդը նույնպես ապահովում է Ռուսաստանը։ Սլովակիան տարեկան մոտ 3 միլիարդ խմ գազ է օգտագործում, ինչը նույնպես գալիս է ռուսական աղբյուրներից։ Ցեխիան կրճատել էր ռուսական գազի օգտագործումը, սակայն 2024 թվականին կրկին սկսել է այն ներկրել։
Ռուսական գազի մատակարարումների դադարեցումը Ուկրաինայով դեռ մնում է շահավետ թե՛ Ռուսաստանին, թե՛ Ուկրաինային։ Ուկրաինան տարանցման վճարներից տարեկան վաստակում է մոտ $1 միլիարդ, իսկ Ռուսաստանը գազի վաճառքից ստանում է ավելի քան $3 միլիարդ։ Չնայած այս տնտեսական շահերին, Ուկրաինան հայտարարում է, որ պայմանագիրը չի երկարացվելու։ Գազպրոմն իր հերթին ստիպված է վերագնահատել իր ռազմավարությունը՝ հաշվի առնելով եվրոպական շուկայի մեծ մասի կորուստը և 2023 թվականի $7 միլիարդի վնասը։
Ավստրիա, Հունգարիա և Սլովակիա գազի մատակարարումների դադարեցումը հատկապես կազդի այդ երկրների վրա։ Չնայած եվրոպական որոշ երկրներ, օրինակ՝ Ֆրանսիան և Գերմանիան, դադարել են ռուսական գազի ներկրումը, այս երկրները շարունակում են օգտագործել այն՝ հիմնվելով գնի և հասանելիության տնտեսական նախընտրությունների վրա։ Սա նաև ցույց է տալիս Եվրոպայի էներգետիկ ռազմավարության բազմազանությունը և այն բարդությունները, որոնք ի հայտ են գալիս ռուսական գազի փոխարինման հարցում։
