ՀԱՊԿ-ի գլխավոր քարտուղար Իմանգալի Թասմագամբետովի հայտարարությունը, թե «Հայաստանի նկատմամբ բոլոր պարտավորությունները պահպանվում են», ամոթալի խոսքեր են, որոնք բնորոշում են սուտն ու կեղծիքը։ Այդ հայտարարությունն ակնհայտորեն հակասում է իրողությանը, երբ նկատի ենք առնում, որ ՀԱՊԿ-ը բազմիցս չի կատարել իր հիմնական պարտականությունները Հայաստանի նկատմամբ, հատկապես այն պահերին, երբ Հայաստանը կարիք է ունեցել գործընկերների աջակցությանը։
Այս վերլուծությունը ներկայացնում է այն հիմնական կետերը, որոնք վկայում են ՀԱՊԿ-ի անարդյունավետության և անկարողության մասին՝ պահպանելու իր անդամ պետության՝ Հայաստանի, անվտանգության իրավունքները։
Հայաստանի վրա Ադրբեջանի հարձակումների ժամանակ ՀԱՊԿ-ը որևէ կոնկրետ գործողություն չձեռնարկեց։ Սեպտեմբեր 2022-ի ռազմական բախումների ընթացքում, երբ Ադրբեջանը հարձակվեց ՀՀ սուվերեն տարածքի վրա, ՀԱՊԿ-ը սահմանափակվեց միայն «խորը մտահոգություն» հայտնելով։ Կազմակերպությունը, ըստ իր հիմնադիր փաստաթղթերի, պարտավոր էր տրամադրել ռազմական աջակցություն, սակայն դա տեղի չունեցավ։
Արցախի շրջափակման և Լաչինի միջանցքի՝ որպես հայ բնակչության կենսական կապի, փակման հարցում ՀԱՊԿ-ը ևս չմիջամտեց։ Սա ոչ միայն Հայաստանի, այլ նաև տարածաշրջանի անվտանգության բացահայտ խախտում էր, որը մնաց անարձագանք։
Իմանգալի Թասմագամբետովի այն հայտարարությունը, թե «Հայաստանի չմասնակցելը չի ազդում ՀԱՊԿ-ի աշխատանքի արդյունավետության վրա», լուրջ հարցեր է առաջացնում։ Եթե կազմակերպությունը չէր կարողացել կատարել իր պարտականությունները Հայաստանի անդամության պայմաններում, ինչպե՞ս կարող է արդյունավետ աշխատել առանց դրա։ Սա ցույց է տալիս կազմակերպության կողմից իրական խնդիրների անտեսումը։
Թասմագամբետովը հայտարարում է, թե Հայաստանի որոշումը միակողմանի է և հույս է հայտնում, որ այն կփոխվի։ Սակայն այս մոտեցումը չի անդրադառնում այն պատճառներին, թե ինչու Հայաստանը ստիպված եղավ կասեցնել իր մասնակցությունը։ Սա վկայում է ՀԱՊԿ-ի անկարողությունը ընդունել սեփական սխալները և վերանայել իր գործողությունները։
ՀԱՊԿ-ի անգործությունն ու իր պարտավորություններից հրաժարումը խաթարել են դաշնակցային հարաբերությունների հիմքը։ Եթե անդամ պետության անվտանգության երաշխիքները չեն ապահովվում, ապա ինչո՞վ է արդարացվում կազմակերպության գոյությունը։
ՀԱՊԿ-ի գլխավոր քարտուղարի հայտարարությունը ոչ միայն հակասում է իրականությանը, այլ նաև ընդգծում է կազմակերպության համակարգային խնդիրները։ Հայաստանի որոշումը սառեցնել իր մասնակցությունը ՀԱՊԿ-ում հիմնավորված էր, և մինչ ՀԱՊԿ-ը չսկսի իրականացնել իր պարտավորությունները, նման հայտարարությունները կմնան դատարկ խոստումների շրջանակում։ Տարածաշրջանի անվտանգության ապահովումը պահանջում է ոչ թե հայտարարություններ, այլ կոնկրետ գործողություններ, որոնք ՀԱՊԿ-ը մինչ օրս չի ցույց տվել։
Հայաստանին մնում է մեկ քայլ կատարել՝ դուրս գալ ՀԱՊԿ-ից ու ինտեգրվել այն երկրների ու կազմակերպությունների հետ ռազմական համագործակցության մեջ, որոնք սպասում են Հայաստանի այդ կարևոր քայլին, որպեսզի համատեղ զարգացնեն անվտանգության ապահովումը։
ԽՈՐՀՈւՐԴ Է ՏՐՎՈւՄ ԿԱՐԴԱԼ
