Ադրբեջանի արտգործնախարարության բուռն արձագանքը Լեհաստանի նախագահի այցին՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին գտնվող ԵՄ դիտորդական առաքելության դիտակետ, կրկին ցույց է տալիս Բաքվի նյարդային վերաբերմունքը միջազգային նախաձեռնությունների նկատմամբ։ Երբ դիտորդական առաքելությունը, որն ուղղված է կայունության ապահովմանը, ներկայացվում է որպես «հեռադիտակային շոու», հարց է առաջանում՝ արդյոք սա պարզապես դիվանագիտական լեզու է, թե խորապես արմատացած վախ՝ տարածաշրջանային իրավիճակի նկատմամբ վերահսկողությունը կորցնելու վերաբերյալ։
Լեհաստանի նախագահ Անջեյ Դուդայի այցը, ԵՄ դիտորդների հետ համագործակցությունը և սահմանային պարեկությանը մասնակցելը ոչ միայն տեխնիկական այց էր, այլև ուղերձ, որը վկայում է Եվրոպական Միության աջակցությունը խաղաղության հաստատման ջանքերին։ Սակայն Ադրբեջանի արձագանքը՝ մեղադրանքներով «հակաադրբեջանական քաղաքականության» վերաբերյալ, արդեն դասական դարձած պատասխան է․ միջազգային միջամտություններն ընկալվում են որպես սպառնալիք՝ անկախ դրանց իրական նպատակներից։
Այս հայտարարությունը ընդգծում է նաև Ադրբեջանի քաղաքական հռետորաբանության միտումը՝ ցանկացած նման քայլ ներկայացնել որպես «ոչ բարեկամական ակցիա»։ Իսկ «դիվանագիտական միջոցների» սպառնալիքները ցույց են տալիս, որ Բաքուն պատրաստ է իր հարաբերություններում ստեղծել նոր լարվածություններ՝ չնայած նման գործողությունների երկարաժամկետ հետևանքներին։
Լեհաստանի նախագահի այցը ԵՄ դիտորդական առաքելության դիտակետ սահմանում՝ Երասխում, կարևոր էր ոչ միայն Հայաստանի կամ ԵՄ-ի համար, այլև որպես Եվրոպական Միության անդամ երկրների համախմբվածության դրսևորում։ Սա պարզապես համերաշխության ժեստ չէր․ այն արտացոլում էր Եվրոպայի պատրաստակամությունը ակտիվ մասնակցելու տարածաշրջանային կայունությանն ու անվտանգության պահպանմանը։
Այս ամենը ցույց է տալիս մի պարզ փաստ․ Հարավային Կովկասում խաղաղության հաստատումը դառնում է ավելի բարդ խնդիր, երբ յուրաքանչյուր քայլ հանդիպում է կասկածանքով և ագրեսիվ հռետորաբանությամբ։ Բայց արդյո՞ք այսպիսի արձագանքները կարող են խոչընդոտել միջազգային ջանքերին՝ նպաստելու խաղաղության և կայունության հաստատմանը։ Սա դեռ հարց է, որի պատասխանը միայն ժամանակը կտա։