ԵՄ պատվիրակությունն այցելել է Բագրատաշեն և Այրում սահմանային անցակետեր՝ գնահատելու Հայաստանի վիզայի ազատականացման առաջընթացը
Եվրոպական Միության (ԵՄ) պատվիրակությունը Հայաստանում իրականացրել է այց դեպի Բագրատաշեն և Այրում սահմանային անցակետեր։ Այցը կազմակերպվել է Վիզայի ազատականացման գործողությունների ծրագրի (VLAP) մշակման նպատակով՝ գնահատելու Հայաստանի սահմանների կառավարման, փաստաթղթերի պաշտպանության և միգրացիայի ոլորտներում առկա իրավիճակը։
Այցը հյուրընկալել է Հայաստանի Պետական եկամուտների կոմիտեն (ՊԵԿ), որը ներկայացրել է մաքսային վարչարարության ոլորտում իրականացված բարեփոխումներն ու զարգացման հեռանկարները։
Ինչո՞ւ է ԵՄ պատվիրակությունը այցելել Հայաստանի սահմանային անցակետեր
ԵՄ փորձագիտական առաքելության նպատակն է՝
- Գնահատել Հայաստանի պատրաստվածությունը վիզայի ազատականացման գործընթացի համար։
- Վերլուծել փաստաթղթերի պաշտպանության, սահմանների կառավարման և միգրացիայի ոլորտներում առկա իրավիճակը։
- Աջակցել ՀՀ կառավարությանն Վիզայի ազատականացման գործողությունների ծրագրի (VLAP) մշակման հարցում։
- Խորացնել ԵՄ-Հայաստան համագործակցությունը սահմանային անվտանգության ոլորտում։
Ինչ փաստեր են ներկայացրել ՊԵԿ ներկայացուցիչները
ՊԵԿ ներկայացուցիչներն իրենց ելույթներում անդրադարձել են հետևյալ հիմնական կետերին.
- Մաքսային վարչարարության բարեփոխումները՝ իրականացված վերջին տարիներին։
- Մաքսային հսկողության գործընթացների կատարելագործումը։
- Արդի տեխնոլոգիաների ներդրումը սահմանային անցակետերում։
- Սահմանային անվտանգության մարտահրավերներն ու դրանց հաղթահարման ծրագրերը։
ՊԵԿ ներկայացուցիչները նշել են, որ 2023-2024 թվականներին իրականացված բարեփոխումների արդյունքում բարելավվել է մաքսային ընթացակարգերի արդյունավետությունը՝ նվազեցնելով անօրինական ներմուծումների ռիսկերը։
Բագրատաշեն և Այրում անցակետերում իրականացված ստուգումները
ԵՄ պատվիրակությունը ուսումնասիրել է Բագրատաշեն և Այրում անցակետերում իրականացվող աշխատանքները։
- Բագրատաշենի անցակետը հանդիսանում է Հայաստանի հիմնական ցամաքային դարպասը դեպի Վրաստան և միջազգային առևտրի առանցքային կետ։
- Այրումի անցակետը հիմնականում սպասարկում է երկաթուղային բեռնափոխադրումներ, ապահովելով բեռնափոխադրումների հոսքը Հայաստանի և հարևան երկրների միջև։
Այցի ընթացքում պատվիրակությունը հետևել է.
- Մաքսային հսկողության ընթացակարգերին։
- Փաստաթղթերի ստուգման և նույնականացման մեխանիզմներին։
- Անվտանգության համակարգերին։
Ինչու է կարևոր Վիզայի ազատականացման գործողությունների ծրագիրը (VLAP)
Վիզայի ազատականացումը հնարավորություն կտա Հայաստանի քաղաքացիներին առանց վիզայի այցելել Շենգեն գոտու երկրներ։ VLAP-ի մշակումը ներառում է մի շարք չափորոշիչներ, որոնց պետք է համապատասխանեն հայաստանյան գերատեսչությունները։
- Փաստաթղթերի պաշտպանության և կեղծիքի կանխարգելում։
- Միգրացիոն հոսքերի կառավարման բարելավում։
- Սահմանային անցակետերում անվտանգության մեխանիզմների ներդրում։
- ԵՄ երկրների հետ իրավապահ համագործակցության ամրապնդում։
ԵՄ պատվիրակության հաջորդ կանգառը՝ «Զվարթնոց» օդանավակայան
ԵՄ պատվիրակությունը նախատեսում է նաև այցելել «Զվարթնոց» միջազգային օդանավակայան, որը հանդիսանում է Հայաստանի հիմնական օդային դարպասը։ Այցի ընթացքում կքննարկվեն՝
- Ուղևորների հոսքերի կառավարման ընթացակարգերը։
- Փաստաթղթերի ստուգման ժամանակակից մեխանիզմները։
- Օդային սահմանների կառավարման բարեփոխումները։
Հայաստանի առաջընթացը սահմանային կառավարման ոլորտում
Վերջին տարիներին Հայաստանը զգալի առաջընթաց է գրանցել սահմանների կառավարման և անվտանգության ոլորտում։
- Ներդրվել են էլեկտրոնային կառավարման համակարգեր մաքսային ծառայություններում։
- Արդիականացվել են սահմանային անցակետերը՝ նոր տեխնոլոգիաներով։
- Խստացվել է փաստաթղթերի ստուգման գործընթացը՝ կեղծիքների հայտնաբերման նպատակով։
Վիզայի ազատականացման հեռանկարներն ու նշանակությունը
ԵՄ հետ վիզայի ազատականացման գործընթացը կարևոր քայլ է Հայաստանի եվրոպական ինտեգրման ճանապարհին։
Հնարավոր վիզայի ազատականացման հիմնական առավելությունները․
- Հայաստանի քաղաքացիների ազատ տեղաշարժի ապահովում դեպի Շենգեն գոտու երկրներ։
- Տնտեսական և բիզնես կապերի ակտիվացում ԵՄ երկրների հետ։
- Հայաստանի զբոսաշրջային գրավչության աճ՝ ԵՄ երկրների քաղաքացիների համար։
- Հայաստանի միջազգային վարկանիշի բարձրացում որպես վստահելի գործընկեր։
