Երևանի քաղաքային իշխանությունները կրկին ցույց են տալիս անհամակարգված և արձագանքային մոտեցում քաղաքականության մշակման հարցում, հատկապես՝ հանրային տրանսպորտի ոլորտում։ Փետրվարի 11-ին կայացած Երևանի ավագանու նիստը վեր հանեց տրանսպորտի ուղեվարձի արդեն իսկ վիճահարույց բարեփոխման նոր փոփոխությունները։ Անցած մեկ տարվա ընթացքում իրականացված բազմաթիվ փոփոխությունները փաստում են, որ այս «բարեփոխումը» չունի հստակ ռազմավարություն և երկարաժամկետ կայուն լուծում։
Վերջին փոփոխությունները ներառում են արտոնյալ ուղեվարձերի տրամադրումը ոչ միայն Երևանում գրանցված թոշակառուներին, անվճար երթևեկության իրավունք հաշմանդամություն ունեցող երեխաների համար, ինչպես նաև տոմսերի ժամկետների և ուղևորությունների սահմանափակումների վերացումը։ Չնայած այս փոփոխությունները կարող են թվալ որպես դրական քայլ, դրանք վկայում են ավելի լայն թերի մոտեցման մասին, երբ որոշումներն ընդունվում են առանց խորացված վերլուծության, ֆինանսական կայունության գնահատման և հանրային արձագանքի հաշվառման։
Մեկ տարի շփոթության և հակասությունների մեջ
Անցած մեկ տարվա ընթացքում տրանսպորտային բարեփոխումը ենթարկվել է վեց տարբեր փոփոխությունների, ինչը լուրջ կասկածներ է առաջացնում պլանավորման և իրագործման արդյունավետության վերաբերյալ։ Անընդհատ փոփոխվող մոտեցումը վկայում է, որ բարեփոխումները իրականացվում են առանց նախնական մանրամասն ուսումնասիրությունների, ռիսկերի գնահատման և շահագրգիռ կողմերի հետ լիարժեք քննարկման։ Այս արձագանքային մոտեցումը ստեղծում է անհարկի խառնաշփոթ, գործառնական դժվարություններ և հանրային դժգոհություն։
Քաղաքային քաղաքականությունը պետք է լինի հստակ մշակված, ռազմավարական գործընթաց, այլ ոչ թե վերջ չտվող սխալների ուղղման շարք։ Արդյունավետ կառավարումը ենթադրում է, որ որոշումները պետք է լինեն մտածված, կշռադատված և կայուն, այլ ոչ թե հենվեն հանրային դժգոհության հիման վրա կատարվող շտապ շտկումների վրա։
Ուղեվարձի բարձրացման պաշտպանության հատուկ ռազմավարությու՞ն
Տարածվող կարծիքներից մեկն այն է, որ սկզբում խիստ թանկացում է առաջարկվում, ապա հետագա «փոփոխություններով» իշխանությունները փորձում են ներկայացնել դա որպես հանրության համար դրական փոփոխություն։ Եթե սա այն ռազմավարությունն է, որը կիրառվում է, ապա այն քաղաքական մանիպուլյացիայի օրինակ է, որտեղ սկզբում ներկայացվում են ծայրահեղ փոփոխություններ, իսկ հետո՝ «թեթևացումներ», որպեսզի քաղաքացիները դրանք ավելի հեշտ ընդունեն։
Հնարավոր է, որ նման մոտեցումը կիրառվի նաև այլ ոլորտներում, օրինակ՝ աղբահանության վճարների հաշվարկման դեպքում։ Արդեն իսկ նշվում է, որ իշխանությունները կարող են կիրառել նույն մեթոդը՝ սկզբում բարձրացնելով գները, ապա փուլային «զիջումներ» կատարելով, որպեսզի թուլացնեն հանրային դժգոհությունը։
Ինչու՞ դեռ չկա կայուն բարեփոխում
Արդեն մեկ տարուց ավել է, ինչ տրանսպորտային բարեփոխումը քննարկման փուլում է, սակայն այն դեռ չունի հստակ ձևավորված, երկարաժամկետ քաղաքականություն։ Ցանկացած արդյունավետ բարեփոխում պետք է՝
- Նախապես գնահատի ֆինանսական և գործառնական մարտահրավերները։
- Համակարգված կերպով ներառի հանրային քննարկումներ և շահագրգիռ կողմերի մասնակցություն։
- Մշակի կայուն ուղեվարձային քաղաքականություն, որը համատեղում է մատչելիությունը և ֆինանսական կայունությունը։
- Խուսափի անընդհատ փոփոխություններից, որոնք բերում են հանրային անվստահության և անկանխատեսելի իրավիճակների։
Փոխարենը, իշխանությունները շարունակում են արձագանքային մոտեցում կիրառել, ընդունելով փոփոխություններ միայն այն ժամանակ, երբ բախվում են հանրային դժգոհության հետ։
Ընդհանուր կառավարման անարդյունավետ մոտեցում
Տրանսպորտային քաղաքականության անկազմակերպվածությունը մեկուսացված խնդիր չէ, այն արտացոլում է ավելի լայն կառավարման համակարգային խնդիրները։ Անկախ ոլորտից՝ լինի դա աղբահանության վճարների հաշվարկումը, գույքահարկի չափորոշիչները, թե այլ բարեփոխումներ, կառավարությունը կրկնում է նույն սխալը՝ նախաձեռնելով անհաշվենկատ փոփոխություններ, որոնք շուտով պահանջում են շարունակական վերանայումներ։
Եթե այս անհամակարգված կառավարման մեթոդները շարունակվեն, Երևանի բնակիչները կշարունակեն տուժել անկանխատեսելի, փորձարկումների և ճնշումների տակ ընդունված քաղաքականություններից։ Արդյունավետ կառավարումը պետք է հիմնվի հեռանկարային ռազմավարության, մասնագիտական վերլուծության և հանրային վստահության վրա, այլ ոչ թե «փորձենք-տեսնենք» քաղաքականության վրա։
Այս մոտեցումը ցույց է տալիս, որ Երևանի իշխանությունները դեռևս չեն կարողանում իրականացնել կայուն, խելամիտ և երկարաժամկետ քաղաքականություն, և առանց արմատական փոփոխությունների, այս անկայուն իրավիճակը կշարունակվի։ Գործող իշխանությունը պետք է դադարեցնի թերի բարեփոխումների շղթան և առաջնորդվի ոչ թե ճնշման տակ կայացված որոշումներով, այլ՝ սկզբունքային ու հաշվարկված քաղաքականությամբ։
Քաղաքային իշխանությունը պետք է ապահովի, որ ցանկացած բարեփոխում իրականացվի ամբողջական վերլուծությամբ, մասնագիտական եզրակացություններով և հանրային քննարկումների հիման վրա։ Եթե այս մոտեցումը չփոխվի, Երևանը դեռ երկար կմնա քաղաքային քաղաքականության փորձադաշտ, որտեղ ոչ մի որոշում կայունություն չի ապահովում։
Արդյո՞ք այսպես պետք է կառավարել մայրաքաղաքը, թե՞ ժամանակն է ընդունել, որ իրական ժողովրդավարական կառավարումը ենթադրում է ոչ թե տասնյակ սխալ որոշումների շտկում, այլ ճիշտ և հիմնավորված քաղաքականություն հենց սկզբից։
