Հետազոտողները հայտնաբերել են, որ թաքնված ճարպի որոշ տեսակներ կարող են կապ ունենալ Ալցհեյմերի հիվանդության բնորոշ աբնորմալ սպիտակուցների կուտակման հետ, ինչը կարող է սկսվել հիվանդության նախանշանների ի հայտ գալուց շուրջ 20 տարի առաջ։ Այս եզրակացությունը ներկայացվել է Ռադիոլոգիայի Ամերիկյան Միության ամենամյա հանդիպմանը։ Հետազոտության հեղինակները շեշտել են, որ կենսակերպի փոփոխությունները՝ ուղղված այդ ճարպի նվազեցմանը, կարող են ազդել Ալցհեյմերի զարգացման վրա։
«Մենք ուսումնասիրեցինք Ալցհեյմերի հիվանդության պաթոլոգիան արդեն կյանքի միջին տարիքում՝ 40-50 տարեկանում, երբ այն գտնվում է իր վաղ փուլերում, իսկ այնպիսի փոփոխություններ, ինչպիսիք են քաշի նվազեցումը և վիսցերալ ճարպի կրճատումը, կարող են ավելի արդյունավետ լինել հիվանդության կանխարգելման կամ ուշացման համար»,- նշել է հետազոտության գլխավոր հեղինակ Մահսա Դոլաթշահին։
ԱՄՆ-ում Ալցհեյմերի հիվանդությամբ տառապում է մոտ 6.9 միլիոն մարդ՝ 65 տարեկանից բարձր տարիքում, և ըստ Ալցհեյմերի Ասոցիացիայի, այդ թիվը կարող է աճել մինչև 13 միլիոն 2050 թվականին՝ եթե չգտնվեն հիվանդությունը կանխելու կամ բուժելու մեթոդներ։
Հետազոտությունը կենտրոնացած էր կենսակերպի փոփոխելի գործոնների վրա, ինչպիսիք են ճարպակալումը, մարմնի ճարպի բաշխումը և նյութափոխանակության հատկությունները, որոնք կարող են կապ ունենալ Ալցհեյմերի պաթոլոգիայի հետ։ Ուսումնասիրվել է 80 հոգուց բաղկացած խումբ՝ միջին տարիքը 49.4, որից 62.5%-ը կանայք։ Մասնակիցների 57.5%-ը ուներ ճարպակալում՝ միջին մարմնի զանգվածի ինդեքսով (BMI)՝ 32.31։
Մասնակիցների ուղեղի PET սկանավորումը, մարմնի MRI-ն և նյութափոխանակության գնահատումը (գլյուկոզայի ու ինսուլինի չափումներ) ցույց տվեցին, որ վիսցերալ ճարպի բարձր մակարդակը կապված է Ալցհեյմերի հիվանդության երկու հիմնական սպիտակուցների՝ ամիլոիդի և տաուի կուտակման հետ։ Այս կապը բացատրում է BMI-ի ազդեցության 77%-ը ամիլոիդի կուտակման վրա։
Նախորդ հետազոտությունները ցույց են տվել բարձր BMI-ի վնասակար ազդեցությունը ուղեղի բջիջների վրա, բայց այս ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ հատկապես վիսցերալ ճարպն է հիմնական դերակատարը։
Բացի այդ, հետազոտությունը ցույց տվեց, որ վիսցերալ ճարպի ազդեցությունը մասնակիորեն նվազում է այն մարդկանց մոտ, որոնց HDL-ի (լավ խոլեստերին) մակարդակը բարձր է։ Սա կարևորում է ոչ միայն քաշի կրճատման, այլև նյութափոխանակության և լիպիդային հարցերի ճիշտ կառավարման կարևորությունը։
Այս բացահայտումները կարող են մեծ ազդեցություն ունենալ հանրային առողջության վրա, քանի որ ԱՄՆ-ում գրեթե յուրաքանչյուր չորսից երեք մարդ ունի ավելորդ քաշ կամ ճարպակալում։ Վիսցերալ ճարպի բացասական ազդեցությունը ուղեղի վրա բացահայտելը հնարավորություններ է ստեղծում կենսակերպի փոփոխությունների կամ դեղորայքային միջամտությունների միջոցով ուղեղի արյան հոսքն ավելացնելու և Ալցհեյմերի վտանգը նվազեցնելու համար։
