Իրավական

Փաստաբանների գործադուլը՝ հարկային փոփոխությունների և իրավապաշտպան գործունեության սահմանափակման դեմ

Chamber of Advocates

Փաստաբանների համայնքը հայտարարել է գործադուլ, որին միացել են գրեթե բոլորը՝ բողոքելով նոր հարկային փոփոխությունների դեմ, որոնք, ըստ նրանց, կվնասեն ոչ միայն իրենց մասնագիտական գործունեությունը, այլև հասարակության լայն շերտերին։ Փաստաբանների պալատի խոսնակի փոխանցմամբ՝ բացառիկ դեպքերում, օրինակ, երբ անհրաժեշտ է ներկայանալ անհապաղ կալանքի գործով, փաստաբանները կարող են կատարել իրենց պարտականությունները, սակայն մնացած դեպքերում գործադուլը համընդհանուր է։

Այս պահին դատարանների դիմաց փաստաբանները իրազեկման ակցիաներ են անցկացնում, իսկ Փաստաբանների պալատում ընթանում է ընդհանուր ժողով, որի ավարտից հետո նախատեսվում է մամուլի ասուլիս։ Փաստաբան Սերգեյ Հարությունյանը, անդրադառնալով հարկային փոփոխություններին, նշել է, որ դրանք լուրջ բացասական ազդեցություն են ունենալու թե՛ մասնագիտական գործունեության, թե՛ երկրում արդարադատության հասանելիության վրա։ Նրա խոսքով՝ ոչ միայն փաստաբանական ծառայությունների գինը կբարձրանա, այլև փաստաբաններին կզրկեն անվճար իրավաբանական օգնություն տրամադրելու հնարավորությունից, ինչը կհարվածի հատկապես սոցիալապես անապահով խավերին։

Ըստ փաստաբանի, Հայաստանում փաստաբանական համայնքում միշտ խրախուսվել է անվճար իրավաբանական օգնության տրամադրումը, և հարյուրավոր մարդիկ օգտվել են այդ հնարավորությունից։ Սակայն նոր հարկային փոփոխություններով, փաստաբանը ստիպված կլինի վճարել հարկեր նաև այն դեպքերում, երբ իր ծառայությունները մատուցում է անվճար հիմունքներով։ Սա աննախադեպ դեպք է, քանի որ համաշխարհային պրակտիկայում նման կարգավորում գրեթե չի հանդիպում։ Այս իրավիճակը կխոչընդոտի փաստաբանական համայնքի գործունեությունը, կսահմանափակի իրավապաշտպանական նախաձեռնությունները և կհանգեցնի այն բանին, որ սոցիալապես խոցելի խմբերը զրկվեն իրենց իրավունքների պաշտպանությունից։

Փաստաբանները կարծում են, որ պետության նպատակն այստեղ ոչ միայն ֆինանսական եկամուտների ապահովումն է, այլև ճնշման մեխանիզմ ստեղծելը ընդդիմադիր քաղաքական ուժերի և փաստաբանական համայնքի նկատմամբ։ Ըստ Սերգեյ Հարությունյանի՝ այս քայլերը խորացնում են երկրում ժողովրդավարության հետընթացը, քանի որ փաստաբանական ոլորտի նկատմամբ նման վերահսկողության սահմանումը նշանակում է, որ պետությունը ձգտում է սահմանափակել անկախ իրավաբանական համակարգի գործունեությունը։

Գործադուլը ցույց է տալիս, որ փաստաբանները միասնաբար մերժում են նոր հարկային քաղաքականությունը, ինչը ևս մեկ անգամ վկայում է այն մասին, որ հասարակական դժգոհությունը շարունակաբար աճում է։ Եթե պետությունը չգնա զիջումների, ապա փաստաբանների համայնքի դիմադրությունը կարող է վերաճել ավելի լայնածավալ բողոքի, ինչն իր հերթին ավելի կխորացնի քաղաքական լարվածությունը երկրում։

Այս հարցի շուրջ պետության դիրքորոշումը դեռևս անհասկանալի է, սակայն ակնհայտ է, որ փոփոխությունները չեն ընդունվել առանցքային շահառուների համաձայնությամբ, ինչը հարցականի տակ է դնում դրանց օրինականությունը և արդարացիությունը։ Կառավարությունը պետք է հաշվի առնի, որ նման որոշումների հետևանքով իրավական համակարգը կարող է կորցնել իր անկախությունը, իսկ քաղաքացիները՝ արդարադատության հասանելիությունը։

Հետևանքներն ակնհայտ են. եթե փոփոխությունները ուժի մեջ մտնեն, փաստաբանական ծառայություններն ավելի քիչ հասանելի կդառնան, իսկ պետությունը կամա թե ակամա կխոչընդոտի անկախ իրավապաշտպան գործունեությունը՝ հարվածելով իրավունքի գերակայությանը։ Այս հարցի հանգուցալուծումը կախված է նրանից, թե արդյոք կառավարությունը պատրաստ է վերանայել իր դիրքորոշումը կամ առնվազն բաց երկխոսություն սկսել իրավաբանական համայնքի հետ։

ԱՄԵՆԱԴԻՏՎԱԾՆԵՐԸ

ՎԵՐ