Դեկտեմբերի 9-ին Հայաստանում մեկնարկել է Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի (ԵԽԽՎ) իրավական հարցերի և մարդու իրավունքների հանձնաժողովի նիստը, որի շրջանակում Հայաստան է ժամանել ԵԽԽՎ գլխավոր քարտուղար Դեսպինա Խացիվասիլիու-Ծովիլիսը։ Մինչ նիստի մեկնարկը, նրան և նիստի նախագահող, Իրավական հարցերի հանձնաժողովի նախագահի տեղակալ Պաբլո Իսպային ընդունել է ՀՀ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը՝ քննարկելով նիստի կազմակերպչական հարցերը։
Նիստի մասնակիցներին նախ հեռավար կարգով ողջունել է ԵԽԽՎ նախագահ Թեոդորոս Ռուսոպուլոսը, որից հետո բացման խոսքով հանդես է եկել Ալեն Սիմոնյանը՝ շեշտելով օրակարգի կարևորությունը մարդու իրավունքների պաշտպանության համատեքստում։
ԵԽԽՎ նիստի ֆոնին քննարկվել են նաև Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև առկա վեճերը։ Միջազգային իրավական հարցերով Հայաստանի ներկայացուցիչ Եղիշե Կիրակոսյանը լրագրողների հետ զրույցում անդրադարձել է գերիների վերադարձի հարցին։ Նրա խոսքով՝ Արդարադատության միջազգային դատարանն ու Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը չեն համարում գերիների վերադարձի հարցը իրենց անմիջական իրավասության շրջանակում, ինչը հիմնականում տեղափոխում է այդ հարցը քաղաքական հարթակ։
Կիրակոսյանը նշել է, որ իրավական գործընթացները, թեև չեն լուծում գերիների վերադարձի հարցը, սակայն երաշխավորում են պահվող անձանց իրավունքների պաշտպանությունը։ Նա ընդգծել է, որ ներկայումս շարունակվում են հայցերի քննությունները և համապատասխան ընթացակարգային քայլերը։
Ինչ վերաբերում է Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությանը՝ ըստ որի Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի ստորագրումից հետո հնարավոր է փոխադարձաբար հետ կանչել հայցերը միջազգային ատյաններից, Կիրակոսյանը նշել է, որ այդ հարցը ներկայումս օրակարգում չկա։ Անդրադառնալով իր և վարչապետի միջև հնարավոր տարաձայնություններին, նա հրաժարվել է մեկնաբանել այդ հարցը։
Ադրբեջանը, իր հերթին, ներկայացրել է երկու հայց Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում և Արդարադատության միջազգային դատարանում, ինչպես նաև երկու արբիտրաժային գործընթացներում։
Գերիների վերադարձի հարցը մնում է զգայուն թեմա։ Այն բարձրացվել է մի շարք հարթակներում, սակայն, Կիրակոսյանի խոսքով, այն ավելի շատ քաղաքական քննարկումների շրջանակում է՝ իրավական գործընթացներն ավելի շատ ապահովում են այնտեղ պահվող անձանց իրավական երաշխիքների իրականացումը։
ԵԽԽՎ նիստը շարունակվում է, որտեղ անդրադարձ կկատարվի ինչպես մարդու իրավունքների, այնպես էլ արդարադատության հետ կապված հարցերին։