Գաղափարը, որ բնության գրկում ժամանակ անցկացնելը կարող է օգտակար լինել մեր առողջության համար, մեծ տարածում է գտել` asvwum 1 NutritionFacts.org-ում: Բայց կա՞ արդյոք փաստացի գիտական ապացույցներ, որոնք հաստատում են այս գաղափարը: Վերջին հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ բնության, հատկապես կանաչ տարածքների հետ շփումը իսկապես կարող է դրական ազդեցություն ունենալ ինչպես մեր մտավոր, այնպես էլ ֆիզիկական բարեկեցության վրա:
Հետազոտողները ընդունում են բնության հետ մարդկային կապը՝ հաշվի առնելով, որ մարդկության պատմության մեծ մասում մարդիկ ապրել են բնական աշխարհին մոտ: Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ ամուր կապ կա ավելի կանաչ միջավայրում ապրելու և մտավոր առողջության բարելավման միջև: Մարդիկ հայտնում են, որ ունենում են ավելի քիչ հիվանդության ախտանիշներ և ընդհանուր բարեկեցության ավելի մեծ զգացում, երբ շրջապատված են բնությամբ: Մեկ ուսումնասիրություն նույնիսկ ենթադրում է, որ 10%-ով ավելի կանաչ տարածք ունեցող տարածքում ապրելը կարող է նույնքան օգտակար լինել առողջական ախտանիշների քանակի նվազեցման համար, որքան հինգ տարով երիտասարդ լինելը:
Թեև կանաչ տարածքների և բարելավված առողջության միջև որոշակի պատճառահետևանքային կապ հաստատելը դեռևս դժվար է, այս դիտարկված կապի մի քանի հնարավոր բացատրություններ կան: Տեսություններից մեկը ենթադրում է, որ կանաչ տարածքները կարող են պարզապես խթանել առողջ վարքագիծը: Այգիները և բնական տարածքները հնարավորություն են տալիս ֆիզիկական ակտիվության, օրինակ՝ քայլել, վազել կամ հեծանիվ վարել, որոնք, ինչպես հայտնի է, դրական ազդեցություն ունեն ֆիզիկական և մտավոր առողջության վրա: Հնարավոր է նաև, որ բնության հետ շփումն օգնում է նվազեցնել սթրեսը և բարելավել տրամադրությունը՝ նպաստելով ընդհանուր բարեկեցությանը:
Այնուամենայնիվ, հետազոտողները բարձրացնում են նաև «ինքնաընտրության» հարցը, որտեղ անհատները, ովքեր արդեն գնահատում են բնությունը և դրա օգուտները, ավելի հավանական է, որ ընտրեն ապրել կանաչ տարածքներ ավելի մեծ հասանելիությամբ տարածքներում: Սա դժվար է դարձնում որոշել, թե արդյոք շրջակա միջավայրն է, թե այլ անձնական գործոններ, որոնք նպաստում են նրանց առողջության բարելավմանը: Բացի այդ, ֆիզիկական առողջության վրա բնության ազդեցության անմիջական ազդեցության վերաբերյալ հետազոտությունները ավելի քիչ հետևողական արդյունքներ են տվել:
Որոշ հետաքրքիր ապացույցներ գալիս են հիվանդանոցում անցկացված ուսումնասիրությունից: Ծառերի տեսարանով սենյակներում վիրահատությունից հետո ապաքինվող հիվանդները հիվանդանոցում ավելի կարճ են գտնվել և ավելի քիչ ցավազրկողներ են պահանջվել՝ համեմատած այն հիվանդների հետ, որոնց սենյակները կանգնած են աղյուսե պատի հետ: Այս բացահայտումը ցույց է տալիս, որ պարզապես բնությանը նայելը կարող է ունենալ թերապևտիկ օգուտներ՝ պոտենցիալ նվազեցնելով սթրեսը և նպաստելով ավելի արագ ապաքինմանը:
Մեկ այլ հետաքրքիր տեսություն ուսումնասիրում է ֆրակտալների՝ բնության մեջ հայտնաբերված բնական ձևերի ազդեցությունը մեր ուղեղի գործունեության վրա: Պարզվել է, որ ֆրակտալները, ինչպես ծառերի ճյուղավորվող նախշերը կամ ձյան փաթիլների բարդ ձևավորումները, դրական արձագանքներ են առաջացնում մեր ուղեղում, ինչը, հնարավոր է, նպաստում է հանգստության և բարեկեցության զգացմանը:
Թեև հետագա հետազոտություններ են անհրաժեշտ՝ լիովին հասկանալու համար, թե ինչ մեխանիզմներով է ազդում բնությունը մեր առողջության վրա, հետազոտողները ենթադրում են, որ բնությունը մեր կյանքում ներառելը, լինի այգիներում ժամանակ անցկացնելու, այգեգործության կամ պարզապես կանաչապատ տեսարանները վայելելու միջոցով, կարող է բազմաթիվ օգուտներ տալ: Այս միջամտությունները սովորաբար ցածր գնով կամ անվճար են, ինչը նրանց հասանելի է դարձնում անհատների մեծամասնությանը:
Այսպիսով, չնայած գիտությունը ամրապնդելու համար ավելի շատ հետազոտություններ են անհրաժեշտ, բնության առաջարկածը վայելելու համար բացասական կողմեր չկան:
ԽՈՐՀՈւՐԴ Է ՏՐՎՈւՄ ԿԱՐԴԱԼ
