Կլիմայի փոփոխությունը ուժեղացնում է ծաղկափոշու մակարդակը և վատացնում ալերգիաները

• Կլիմայի փոփոխությունը երկարացնում է ծաղկափոշու սեզոնը և մեծացնում դրա արտադրությունը:
• Ծայրահեղ իրադարձությունները, ինչպիսին է ամպրոպային ասթման, դառնում են ավելի հաճախակի:
• CO2-ի մակարդակի բարձրացումը ուժեղացնում է ծաղկափոշու ալերգեն հատկությունները:
• Սեզոնային ալերգիաները ազդում են ավելի շատ մարդկանց վրա՝ վատացնելով ախտանիշները:
• Քաղաքային ջերմային կղզիները սրում են ծաղկափոշու հետ կապված առողջական խնդիրները:

Ինչպես է կլիմայի փոփոխությունը ուժեղացնում ծաղկափոշին և ալերգիաները

Կլիմայի փոփոխությունը ոչ միայն փոխում է եղանակային պայմանները, այլև ուժեղացնում է ծաղկափոշու արտադրությունը, ինչը հանգեցնում է ավելի երկար և ծանր ալերգիայի սեզոնների: Ջերմաստիճանի բարձրացումը և ածխաթթու գազի (CO2) մակարդակի աճը ստեղծում են պայմաններ, որոնք նպաստում են այնպիսի բույսերի աճին, ինչպիսին է ագռավախոտը, որոնք հիմնական պատճառներն են սեզոնային ալերգիաների համար:

Երկարացված ծաղկափոշու սեզոն

Կլիմայի փոփոխության ամենակարևոր ազդեցություններից մեկը ալերգիաների վրա ծաղկափոշու սեզոնի երկարացումն է: Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ ծաղկափոշու սեզոնները սկսվում են ավելի վաղ և տևում են ավելի երկար: Օրինակ, Հյուսիսային Ամերիկայի որոշ մասերում ագռավախոտի ծաղկափոշու սեզոնը երկարացել է մինչև 25 օրով: Սա նշանակում է, որ ալերգիայով տառապող մարդիկ ավելի երկար ժամանակ են ենթարկվում ալերգեններին, ինչը հանգեցնում է երկարատև ախտանիշների:

Ծաղկափոշու արտադրության աճ

CO2-ի բարձր մակարդակները ոչ միայն գլոբալ տաքացման համար են մտահոգիչ, այլև նպաստում են բազմաթիվ բույսերի աճին և ծաղկափոշու արտադրությանը: Հետազոտությունները ցույց են տվել, որ այնպիսի բույսեր, ինչպիսին է ագռավախոտը, ավելի շատ ծաղկափոշի են արտադրում, երբ ենթարկվում են բարձր CO2 մակարդակների: Օրինակ, ագռավախոտի բույսերը, որոնք աճել են 800 միլիոն մասնիկ (ppm) CO2 պարունակող մթնոլորտում, արտադրել են մոտ 50% ավելի շատ ծաղկափոշի, քան նրանք, որոնք աճել են 400 ppm-ի ներկայիս մակարդակներում:

Ամպրոպային ասթմա

Ծայրահեղ եղանակային իրադարձությունները, ինչպիսին են ամպրոպները, նույնպես ազդվում են կլիմայի փոփոխությունից, ինչը հանգեցնում է ծանր ալերգիկ ռեակցիաների: Ամպրոպային ասթման տեղի է ունենում, երբ ծաղկափոշու հատիկները ներծծվում են ամպրոպի ամպերի մեջ, բաժանվում են ավելի փոքր մասնիկների անձրևի և խոնավության ազդեցությամբ և ապա ցրվում են գետնին: Այս փոքր մասնիկները կարող են ներթափանցել թոքերի խորքը, ինչը հանգեցնում է ծանր ասթմայի նոպաների նույնիսկ այն մարդկանց մոտ, ովքեր նախկինում չեն տառապել դրանից: 2016 թվականին Մելբուրնում (Ավստրալիա) տեղի ունեցած ամպրոպային ասթմայի դեպքը, որի արդյունքում զոհվել է տասը մարդ, այս երևույթի վառ օրինակ է:

Քաղաքային ջերմային կղզիներ

Քաղաքային տարածքները հատկապես խոցելի են կլիմայի փոփոխության ազդեցությանը ծաղկափոշու և ալերգիաների վրա: Քաղաքները հաճախ դառնում են ‘քաղաքային ջերմային կղզիներ’, որտեղ ջերմաստիճանը մշտապես ավելի բարձր է, քան հարակից գյուղական տարածքներում: Այս տաքությունը, CO2-ի բարձր մակարդակների հետ միասին, թույլ է տալիս ալերգեն արտադրող բույսերին ծաղկել: Բացի այդ, քաղաքային միջավայրերում հաճախ առկա են օդի աղտոտման ավելի բարձր մակարդակներ, որոնք կարող են սրել ալերգիայի ախտանիշները:

Առողջական հետևանքներ

Ծաղկափոշու մակարդակի բարձրացման առողջական հետևանքները նշանակալի են: Սեզոնային ալերգիաները, կամ հեյ ֆիվերը, կարող են առաջացնել այնպիսի ախտանիշներ, ինչպիսիք են փռշտոցը, քթի խցանումը, աչքերի քորն և շնչառական խնդիրները: Ասթմայով տառապող մարդկանց համար ծաղկափոշու բարձր մակարդակի ազդեցությունը կարող է հանգեցնել ծանր նոպաների: Տնտեսական բեռը նույնպես զգալի է, քանի որ ծաղկափոշու հետ կապված բժշկական ծախսերը միայն ԱՄՆ-ում գերազանցում են տարեկան 3 միլիարդ դոլարը:

Ապագա կանխատեսումներ

Եթե ներկա միտումները շարունակվեն, իրավիճակը հավանաբար կվատանա: Մինչև դարի վերջ ծաղկափոշու սեզոնները կարող են սկսվել մինչև 40 օր ավելի վաղ և ավարտվել 15 օր ավելի ուշ, քան այժմ: Սա կարող է նշանակել, որ հեյ ֆիվերով տառապող մարդիկ տարեկան կունենան լրացուցիչ երկու ամիս ախտանիշներ: Ավելին, ծաղկափոշու ալերգեն հատկությունները ակնկալվում է, որ դառնան ավելի ուժեղ, ինչը կհանգեցնի ալերգիկ ռեակցիաների ծանրության ավելացմանը:

Կլիմայի փոփոխությունը խոր ազդեցություն է ունենում ծաղկափոշու արտադրության և սեզոնային ալերգիաների վրա: Երկարացված ծաղկափոշու սեզոնները, ծաղկափոշու արտադրության աճը և ծայրահեղ իրադարձությունները, ինչպիսին է ամպրոպային ասթման, դառնում են ավելի հաճախակի: Քաղաքային տարածքները հատկապես ազդվում են, քանի որ բարձր ջերմաստիճանները և աղտոտման մակարդակները սրում են խնդիրը: Քանի որ կլիման շարունակում է փոխվել, կարևոր է մշակել ռազմավարություններ այդ ազդեցությունները մեղմելու և հանրային առողջությունը պաշտպանելու համար: