Տնտեսություն

Հայաստանում կաթնամթերքը կբաժանվի գունավոր դարակաշարերով. Կառավարության հերթական անարդյունավետ որոշումը

Հայաստանի Ազգային ժողովը քննարկում է կաթնամթերքի վաճառքի նոր կարգավորում՝ արտադրանքը գունավոր դարակաշարերում տեղադրելու պահանջը։ Տնտեսական փոխնախարար Տաթևիկ Սարգսյանը ներկայացրեց այս օրենսդրական նախաձեռնությունը, որը, նրա խոսքով, նպատակ ունի ապահովել սպառողների իրազեկվածությունն ու պաշտպանությունը։ Սակայն այս առաջարկն արժանի է քննադատական գնահատականի, քանի որ այն ենթադրում է մի շարք գործնական և կառուցվածքային մարտահրավերներ։

Առաջին հերթին, նախարարության առաջարկած կարգավորումը ենթադրում է, որ մանրածախ առևտրի օբյեկտները պետք է վերազինեն իրենց առևտրային դարակաշարերը՝ համապատասխան գույներով։ Բնական կաթնամթերքի համար նախատեսված կանաչ դարակները, ինչպես նաև կաթի ճարպի փոխարինիչով արտադրանքի համար նախատեսված նարնջագույն դարակները, կարող են դառնալ հավելյալ ծախսերի աղբյուր մանրածախ առևտրի օբյեկտների համար։ Այս կարգավորումը չի նշում, թե ով է կրելու այդ ծախսերը՝ բիզնեսները, թե սպառողները։ Հետևաբար, առկա է հավանականություն, որ վերջնական բեռը կընկնի սպառողների վրա՝ բարձրացնելով ապրանքների գները։

Երկրորդ, այն հարցն է առաջանում՝ արդյոք գունավոր դարակաշարերն իրոք կլուծեն խնդիրը։ Արդյոք սպառողները, հատկապես նրանցից շատերը, ովքեր հաճախ շտապում են իրենց գնումների ժամանակ, ուշադրություն կդարձնեն դարակաշարերի գույնին։ Կաթնամթերքի կազմի մասին տեղեկատվությունը արդեն նշվում է փաթեթավորման վրա, ինչը հարցականի տակ է դնում այս նախաձեռնության գործնական կիրառելիությունը։

Բացի այդ, նախատեսված տուգանքների չափերը կարող են անհամաչափ լինել խախտումների նկատմամբ։ Նախատեսված 100,000 դրամի տուգանքը, որը կրկնվելու դեպքում կարող է հասնել 200,000 դրամի, ծանր ֆինանսական բեռ կդառնա փոքր բիզնեսների համար։ Այս խիստ պատժամիջոցները կարող են անուղղակի կերպով խոչընդոտել մանրածախ առևտրի ոլորտի զարգացմանը։

Ստվերային հարցեր են առաջանում նաև կառավարության տեսանկյունից։ Փոխնախարար Սարգսյանի խոսքով՝ այս փոփոխությունը կօգնի պաշտպանել սպառողների իրավունքները, սակայն արդյոք սա արդյունավետ մեխանիզմ է մոլորեցնող գովազդի դեմ պայքարի համար։ Արդյոք ավելի արդյունավետ չէր լինի խստացնել արտադրանքի նշագրման ստուգումները և բարձրացնել լաբորատոր վերահսկողությունը, քան թանկարժեք դարակաշարեր պարտադրել մանրածախ առևտրին։

Այս նախաձեռնությունը, չնայած իր լավ նպատակներին, կդառնա ավելորդ բեռ բիզնեսի և սպառողների համար՝ առանց էական արդյունքի։ Կառավարությունը պետք է դիտարկի այլընտրանքային մեթոդներ՝ ապահովելու համար, որ կաթնամթերքի շուկան լինի թափանցիկ և արդար, առանց անտեղի տնտեսական բեռի։

ԱՄԵՆԱԴԻՏՎԱԾՆԵՐԸ

ՎԵՐ