Վրաստանի կառավարությունը՝ «Վրացական երազանք» (ՎԵ) իշխող կուսակցության ղեկավարությամբ, հայտարարեց, որ դադարեցնում է ԵՄ-ին անդամակցելու բանակցությունները մինչև 2028 թվականը։ Այս որոշումը, ներկայացված որպես հնարավորություն «ինքնուրույն և արժանապատվորեն» անդամակցելու 2030 թվականին, բողոքի ալիք է բարձրացրել երկրում և կտրուկ քննադատություն՝ միջազգային գործընկերներից։
Նոյեմբերի 28-ին ՎԵ-ի առաջնորդ Իրակլի Կոբախիձեն հայտարարեց, որ Վրաստանը դադարեցնում է ԵՄ-ին անդամակցելու բանակցությունները և հրաժարվում ԵՄ բյուջետային աջակցությունից։ Այս հայտարարությունը, որը հակասում է ԵՄ անդամակցության ընդունված ընթացակարգերին, քննադատվեց որպես Սահմանադրությամբ ամրագրված եվրոպական ինտեգրման նպատակից հեռանալու քայլ։ Այս որոշումը հետևում է հոկտեմբերի 26-ին կայացած վիճահարույց խորհրդարանական ընտրություններին, որոնք, ըստ ընդդիմության և նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլիի, եղել են կեղծված։ Եվրոպական խորհրդարանը նույնպես քննադատել է ընտրությունները՝ կոչ անելով վերանայել դրանց արդյունքները և կիրառել պատժամիջոցներ ՎԵ-ի ղեկավարների նկատմամբ։
Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին հանդես եկավ կոշտ հայտարարությամբ՝ այս որոշումը անվանելով «սահմանադրական հեղաշրջում»։ Նա կոչ արեց ընդդիմությանը, պետական պաշտոնյաներին, ոստիկանությանը և զինված ուժերին աջակցել վրաց ժողովրդին։ «Այսօր այս ապօրինի կառավարությունը հռչակեց ոչ թե խաղաղություն, այլ պատերազմ», – նշեց Զուրաբիշվիլին՝ մատնանշելով, որ որոշումը վտանգում է Վրաստանի անկախությունն ու ապագան։ Նա կոչ արեց ԵՄ-ին աջակցել Վրաստանում նոր ընտրությունների կազմակերպմանը և շեշտեց վրաց ժողովրդի եվրոպական ընտրության կարևորությունը։
Կառավարության որոշումը բողոքի ալիք է բարձրացրել Վրաստանում։ Բազմաթիվ մարդիկ են հավաքվել Թբիլիսիում, Քութայիսիում, Զուգդիդիում և Բաթումիում՝ բողոքելու ՎԵ-ի որոշման դեմ։ Թբիլիսիում ակցիաները տեղի են ունեցել խորհրդարանի, ՎԵ-ի կենտրոնակայանի և նախագահի վարչակազմի առջև։ Քաղաքացիական հասարակության և մշակութային ոլորտի ներկայացուցիչները միացել են բողոքներին՝ նշելով, որ որոշումը վտանգում է Վրաստանի ժողովրդավարական արժեքները։ Ակտիվիստ Ռատի Ամագլոբելին այս քայլը անվանեց «Ռուսական ռեժիմի հաստատում Վրաստանում» և կոչ արեց ժողովրդին միավորվել։
Վրաստանի դիվանագետների խումբը հանդես եկավ համատեղ հայտարարությամբ՝ նշելով, որ ԵՄ բանակցությունների դադարեցումը հակասում է երկրի ազգային շահերին։ Նրանք ընդգծեցին, որ այժմ առկա է ԵՄ-ին ինտեգրման «աննախադեպ» հնարավորություն, և դրա չօգտագործումը սպառնում է երկրի ապագային՝ թողնելով այն միջազգային մեկուսացման մեջ։ Դիվանագետները հիշեցրին, որ ԵՄ-ին ինտեգրումը տարիների դիվանագիտական աշխատանքի արդյունք է, և նման որոշումները կործանարար ազդեցություն կարող են ունենալ Վրաստանի եվրոպական ուղու վրա։
ԵՄ-ին անդամակցության գործընթացի դադարեցումը դառնում է շրջադարձային պահ Վրաստանի արտաքին քաղաքականության համար։ Այս քայլը հարված է հասցնում երկրի ժողովրդավարական գործընթացներին, խորացնում է քաղաքական ճգնաժամը և մեծացնում Ռուսաստանի ազդեցության վտանգը։ Չնայած ՎԵ-ի պնդումներին՝ ընդդիմությունը և քաղաքացիական հասարակությունը նշում են, որ այս քայլը ոչ թե ինքնիշխանություն է, այլ երկրի ապագայի վտանգում։ Միջազգային քննադատությունն ու շարունակվող բողոքները վկայում են վրաց ժողովրդի եվրոպական ուղուց չհրաժարվելու հաստատակամության մասին։
ԽՈՐՀՈւՐԴ Է ՏՐՎՈւՄ ԿԱՐԴԱԼ
