Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները հունվարի 9-ին՝ 2025 թվականին, հրաժեշտ տվեց իր 39-րդ նախագահ Ջիմի Քարթերին՝ Վաշինգտոնի ազգային տաճարում կազմակերպված պետական հուղարկավորության արարողությամբ։ 100 տարեկան հասակում՝ 2024 թվականի դեկտեմբերի 29-ին մահացած Քարթերի հուղարկավորությունը դարձավ վեց օր տևած ոգեկոչումների գագաթնակետը, որոնց ընթացքում պատվել են նրա նախագահի պաշտոնում ունեցած ձեռքբերումները և հետնախագահական տարիների մարդասիրական գործունեությունը։
Ջիմի Քարթերի հուղարկավորությունը հավաքեց բոլոր ընտրված, գործող և նախկին նախագահներին՝ առաջին անգամ 2018 թվականից ի վեր։ Ջո Բայդենը, որը հանդես եկավ հիմնական ոգեկոչման խոսքով, նստել էր Բիլ Քլինթոնի, Ջորջ Բուշ կրտսերի, Բարաք Օբամայի և Դոնալդ Թրամփի հետ միասին։ Քաղաքական տարբեր դիրքորոշում ունեցող այս առաջնորդների միասնական ներկայությունը խորհրդանշում էր այն համախմբվածությունը, որին Քարթերը ձգտում էր իր ողջ կյանքի ընթացքում։
Արարողության ընթացքում հնչեցին ջերմ խոսքեր նրանցից, ովքեր անձամբ ճանաչում էին Քարթերին։ Ստյուարտ Էյզենստատը՝ Քարթերի վարչակազմի ներքին քաղաքականության գլխավոր խորհրդականը, խոսեց նրա արդարության և մարդու իրավունքների նկատմամբ անսասան նվիրվածության մասին։ Նորին Գերազանցություն Էնդրյու Յանգը՝ ՄԱԿ-ում ԱՄՆ նախկին դեսպանն ու Քարթերի մտերիմ ընկերը, արժևորեց նրա նախաձեռնությունները՝ ուղղված թերագնահատված համայնքների վերելքին, հատկապես Աֆրիկայում։ Քարթերի թոռը՝ Ջեյմս Քարթերը, ընթերցեց Ավետարանը, իսկ Գարթ Բրուքսի և Թրիշա Յերվուդի «Imagine» երգի կատարումը լցրեց արարողությունը հուզական լիցքով։
Անհայտ էր Միշել Օբամայի բացակայությունը, ով նշել էր ժամանակացույցի բարդությունները։ Այնուամենայնիվ, հուղարկավորությունը միավորեց ներկաներին՝ անկախ քաղաքական տարբերություններից։ Մասնակիցների թվում էին նաև նախկին փոխնախագահ Մայք Փենսը և Ներկայացուցիչների պալատի դեմոկրատական առաջնորդ Հաքիմ Ջեֆրիսը։
Վաշինգտոնի արարողությունից հետո Քարթերի մարմինը տեղափոխվեց Ջորջիայի Փլեյնս քաղաք՝ նրա փոքր հայրենիքը, որտեղ նա կթաղվի իր կնոջ՝ Ռոզալին Քարթերի կողքին։ Երկրորդ՝ ավելի համեստ հուղարկավորությունը տեղի ունեցավ Մարանաթա Բապտիստական եկեղեցում, որտեղ Քարթերը տարիներ շարունակ դասավանդել էր կիրակնօրյա դպրոցում։ Քաղաքով վերջին երթը հնարավորություն տվեց տեղացիներին հրաժեշտ տալ այն մարդուն, ով մինչև վերջ մնաց կապված իր արմատներին։
Carter’s presidency, from 1977 to 1981, was marked by both significant achievements and complex challenges, including economic difficulties and the Iran hostage crisis. However, it was his post-presidency work, primarily through the Carter Center, that truly solidified his global legacy. His tireless advocacy for human rights, conflict resolution, and disease eradication cemented his place as a global statesman and humanitarian.
Քարթերի նախագահությունը (1977-1981 թթ.) նշանավորվեց կառավարության հանդեպ հավատը վերականգնելու ջանքերով՝ Վիետնամի պատերազմից և Ուոթերգեյթյան սկանդալից հետո։ Թեև նրա պաշտոնավարումը դժվարությունների բախվեց՝ տնտեսական ճգնաժամից մինչև միջազգային կոնֆլիկտներ, նրա հետնախագահական գործունեությունը ամրապնդեց նրա ժառանգությունը։ 1982 թվականին հիմնադրելով Քարթերի կենտրոնը՝ նա դարձավ գլոբալ խաղաղության, ժողովրդավարության և հիվանդությունների վերացման առաջատար ջատագով։
Քարթերի նվիրվածությունը ծառայությանը, հավատին և մարդասիրությանը թողել է անջնջելի հետք։ Նրա դրոշով ծածկված դագաղի վերջին երթը Փլեյնսի փողոցներով ցույց տվեց, որ նրա կյանքն առանձնանում էր բացառիկ նվիրվածությամբ թե՛ իր երկրին, թե՛ ողջ աշխարհին։
Քարթերի կյանքն ու գործունեությունը հիշեցնում են այն արժեքների մասին, որոնցով առաջնորդվում էր նա՝ արդարություն, կարեկցանք և ծառայություն։ Այս դժվարին ժամանակաշրջանում նրա հուղարկավորությունը խթան է մտածելու, թե ինչպես կարող է նրա ժառանգությունը ոգեշնչել ապագա առաջնորդներին՝ առաջնահերթ համարելով մարդկային արժեքները՝ քաղաքական տարաձայնություններից վեր։
