Ռուսաստանը նոր հարված է հասցնում Արևմուտքին՝ դադարեցնելով գազի մատակարարումը Ավստրիային և սահմանափակելով հարստացված ուրանի արտահանումը ԱՄՆ։ Այս քայլերը մոսկովյան պատասխանի մաս են կազմում՝ ի պատասխան Արևմուտքի պատժամիջոցների։
Ռուսական պետական էներգետիկ հսկա Գազպրոմը շաբաթ օրը դադարեցրեց գազի մատակարարումը Ավստրիայի խոշորագույն էներգետիկ ընկերությանը՝ OMV-ին։ Այս գործողությունը հաջորդեց 230 միլիոն եվրո փոխհատուցման մասին արբիտրաժային որոշմանը, որն ընդունվեց OMV-ի օգտին՝ Գազպրոմի կողմից պայմանագրային մատակարարումները խախտելու համար։
Ավստրիայի էներգետիկ կարգավորող E-Control-ը հաստատեց, որ գազի մատակարարումները դադարեցվել են տեղական ժամանակով ժամը 6-ին, սակայն հավելեց, որ երկրի ներսում գները և մատակարարումները դեռևս կայուն են։ Այնուամենայնիվ, տվյալների համաձայն՝ Սլովակիայից Ավստրիա գազի մատակարարման ծավալները ամսվա միջին ցուցանիշներից մոտ 16%-ով ցածր են։
Ռուսաստանի կողմից Եվրոպային գազի մատակարարումների կտրուկ նվազումը սկսվել էր Ուկրաինայի պատերազմի ֆոնին՝ Արևմուտքի պատժամիջոցների և 2022-ին «Հյուսիսային հոսք» գազատարի պայթյունից հետո։ Այժմ վերջին խոշոր մատակարարման ուղիներից մեկը՝ Ուրենգոյ-Պոմարի-Ուժգորոդ գազատարն Ուկրաինայով, նախատեսվում է դադարեցնել 2023 թվականի վերջում, քանի որ Կիևը չի համաձայնվել նոր պայմանագրի ստորագրմանը։
Ռուսաստանը սահմանափակում է հարստացված ուրանի արտահանումը ԱՄՆ՝ հայտարարելով, որ այս որոշումը պատասխանում է Վաշինգտոնի կողմից ռուսական ուրանի ներմուծման արգելքին։ Չնայած ԱՄՆ-ի կողմից սահմանված արգելքին, բացառություններ են նախատեսված մինչև 2027 թվականը՝ որոշ մատակարարումների շարունակականությունը ապահովելու համար։
Ռուսաստանը, որն ունի համաշխարհային ուրանի հարստացման 44% կարողություն, 2023 թվականին ԱՄՆ-ի հարստացված ուրանի ներմուծման 27%-ի աղբյուրն էր։ Սակայն ԱՄՆ-ում շարունակում են մտահոգություններ բարձրացնել Չինաստանից ուրանի ներմուծման ավելացման վերաբերյալ, քանի որ հնարավոր է՝ Չինաստանը աջակցում է Ռուսաստանին շրջանցելու ամերիկյան արգելքը։
Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը սեպտեմբերին առաջարկել էր սահմանափակումներ կիրառել նաև տիտանի և նիկելի արտահանման վրա՝ որպես պատժամիջոցներին պատասխանի մաս։ Ուրանի արտահանման այս սահմանափակումները նրա հայտարարության առաջին գործնական քայլն են։
Ռուսաստանի այս քայլերը խորացնում են էներգետիկ լարվածությունը Արևմուտքի հետ։ Ավստրիա գազի մատակարարումների դադարեցումը ցույց է տալիս, որ եվրոպական էներգետիկ անվտանգությունը դեռևս խոցելի է։ Միևնույն ժամանակ, ուրանի արտահանման սահմանափակումները կարող են բարդություններ ստեղծել ԱՄՆ-ի ատոմային էներգիայի ոլորտի համար՝ հավելելով գլոբալ մատակարարումների շղթայի անորոշությունը։
Այս զարգացումները վկայում են, որ Ռուսաստանը շարունակում է օգտագործել իր էներգետիկ գերակայությունը որպես տնտեսական և քաղաքական լծակ՝ պատասխան տալու Արևմուտքի պատժամիջոցներին։ Եվրոպան և ԱՄՆ-ն կանգնած են այլընտրանքային մատակարարների որոնման և իրենց էներգետիկ անկախության ամրապնդման անհրաժեշտության առջև, որոնք հաղթահարում են թե՛ սեփական ռեսուրսներով, թե՛ այլ երկրների հետ համագործակցելով։
