2024 թվականին Հայաստանը կարևոր մշակութային ձեռքբերում գրանցեց՝ Տիրինկատար վիշապաքարերի ընդգրկմամբ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության նախնական ցանկում: Այս նշանակալից իրադարձությունը, որը տեղի ունեցավ 29 տարվա ընդմիջումից հետո, ընդգծում է երկրի նվիրվածությունը իր հարուստ պատմամշակութային ժառանգության պահպանմանը: ԿԳՄՍ նախարարն այս մասին հայտարարեց հունվարի 8-ին, Արամ Խաչատրյանի անվան համերգասրահում կայացած մամուլի ասուլիսի ժամանակ՝ ներկայացնելով մշակութային ժառանգության պաշտպանության և զարգացման ուղղությամբ կառավարության ջանքերը:
Այս ճանաչումը զուգադիպում է 2024-ը որպես «Մշակութային կրթության տարի» հայտարարելու ՀՀ կառավարության որոշման հետ: Տարվա ընթացքում մշակված ծրագրերը նպաստեցին մշակութային փորձառությունների ինտեգրմանը կրթական համակարգի մեջ: Տարածաշրջաններում կազմակերպված մշակութային էքսպոները կարևոր քայլ էին՝ մշակութային ժառանգությունը երիտասարդ սերնդին հասանելի դարձնելու և ազգային ինքնության պահպանման գործում նոր ազդակ հաղորդելու համար: Այս նախաձեռնությունների արդյունքում շուրջ 300,000 դպրոցականներ այցելել են թանգարաններ, թատրոններ և համերգասրահներ՝ ցուցանիշը նախորդ տարվա համեմատ աճեցնելով 46%-ով:
Բացի դպրոցականների ներգրավվածությունից, մշակութային ծրագրերը նույնպես ընդլայնվել են: 2024 թվականին իրականացված մանկապատանեկան ծրագրերի թիվն աճել է՝ 2023-ի 18-ից դառնալով 21, իսկ դրանց մասնակցել է ավելի քան 31,000 երեխա: Այս ծրագրերը կարևոր հարթակ են՝ ստեղծագործական ոգեշնչման և ազգային մշակույթի պահպանման համար:
Վիշապաքարերի ընդգրկումը ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի նախնական ցանկում կարևոր քայլ է դեպի լիարժեք համաշխարհային ժառանգության կարգավիճակ: Այս հնագույն քարե արձանները, որոնք հայտնի են որպես «վիշապաքարեր», խորհրդանշական և պատմական նշանակալիություն ունեն՝ արտացոլելով Հայաստանի նախապատմական մշակութային ժառանգությունը: Նախարար Անդրեասյանը նաև ընդգծեց հուշարձանների վերականգնման բյուջեի էական ավելացումը 2024 թվականին, ինչը վկայում է երկրի մշակութային ժառանգության պահպանման առաջնահերթության մասին:
Բացի նյութական ժառանգությունից, ուշադրության կենտրոնում է նաև ոչ նյութական մշակութային ժառանգությունը: Օրինակ, 2024 թվականին հայկական ավանդական ուտեստների ազգային ցուցակն ընդլայնվեց՝ 250-ից հասնելով 400-ի՝ կարևորելով խոհանոցային ավանդույթների դերը ազգային ինքնության ձևավորման գործում:
Այս միջազգային ճանաչումը բացառիկ հնարավորություն է ստեղծում Հայաստանի համար՝ խորացնելու իր նվիրվածությունը մշակութային ժառանգության պահպանմանը և միաժամանակ խթանելու մշակութային զբոսաշրջության զարգացումը: Կրթական նախաձեռնությունների և միջազգային ձեռքբերումների համատեղումը նպաստում է թե՛ ազգային հպարտության զարգացմանը, թե՛ աշխարհի ուշադրությունը Հայաստանի մշակութային գանձերին ուղղելուն:
Ինչպես Հայաստանը շարունակում է ամրապնդել իր դիրքը որպես մշակութային ժառանգության պահպանության առաջատար, հարց է առաջանում՝ ինչպես կարող է երկիրը օգտագործել այս նոր ձեռքբերումը՝ իր մշակութային արժեքների կայուն պահպանությունն ապահովելու և մշակութային զբոսաշրջության միջոցով տնտեսական և հասարակական զարգացումը խթանելու համար:
