Բաքուն Ցանկանում Է Փակել Կարմիր Խաչի Եվ ՄԱԿ-ի Գրասենյակները Բաքվում
ԵՐԵՎԱՆ—Ադրբեջանի իշխանությունները, ըստ տեղեկությունների, ձգտում են դադարեցնել մի շարք նշանավոր միջազգային կազմակերպությունների գործունեությունը երկրում, այդ թվում՝ Միավորված ազգերի կազմակերպության Զարգացման ծրագրի (ՄԱԶԾ), ՄԱԿ-ի Փախստականների հարցերով գործակալության (ՄԱԿՓԳ) և Կարմիր Խաչի միջազգային կոմիտեի (ԿԽՄԿ): Ադրբեջանի կառավարության մտադրությունների մասին առաջինը հայտնել է Բաքվում գործող, կառավարամետ Caliber.az պարբերականը, որը պնդում է, որ Ադրբեջանը, որն այժմ «ինքնաբավ պետություն է», այլևս արտաքին օգնության կարիք չունի։
Բաքուն Մեջբերում Է «Լրտեսության» Եվ «Կոռուպցիայի» Մեղադրանքներ
Caliber.az-ը, որը համարվում է Ադրբեջանի կառավարության խոսափողը, հայտարարել է, որ այս կազմակերպությունների Բաքվի գրասենյակներն արդեն տեղեկացվել են համագործակցության ձևաչափը վերանայելու անհրաժեշտության մասին՝ ենթադրելով, որ նրանք պետք է պատրաստվեն լքել Ադրբեջանը: Հաղորդագրությունը հետագայում սրում է Բաքվի վաղեմի քարոզչական արշավը Կարմիր խաչի դեմ, որը սկսվել է դեռևս 2020 թվականի Արցախյան պատերազմից ի վեր։ Caliber.az-ը կրկնել է չհիմնավորված մեղադրանքները «44-օրյա պատերազմի ժամանակ ԿԽՄԿ-ի կողմից ադրբեջանական բանակի դեմ թշնամական և, մասնավորապես, հետախուզական գործունեության վերաբերյալ»։ Պարբերականը վերականգնել է այն պնդումները, որ «եղել են դեպքեր, երբ ԿԽՄԿ մեքենաներով զենք ու զինամթերք են տեղափոխել հայերին», մեղադրանքներ, որոնք բազմիցս հերքվել են ԿԽՄԿ-ի կողմից և չունեն հավաստի ապացույցներ։
Ինչ վերաբերում է ՄԱԶԾ-ին, Caliber.az-ը պնդել է, որ ՄԱԿ-ի գործակալության ներքին աուդիտի և հետաքննության բաժինը «կոռուպցիայի հետ կապված լուրջ խախտումներ» է հայտնաբերել կազմակերպության՝ Ադրբեջանում ներկայացուցչությունում։ Այս պնդումները հիմնավորելու համար հետագա մանրամասներ կամ ապացույցներ չեն տրամադրվել։
Միջազգային Դատապարտում Եվ Մտահոգություններ
Թեև Ադրբեջանի կառավարության պաշտոնական հայտարարությունները դեռևս սպասվում են, հաղորդագրություններն արդեն իսկ միջազգային մտահոգություն և դատապարտում են առաջացրել։ Մարդու իրավունքների կազմակերպությունները և դիվանագիտական շրջանակները ուշադիր հետևում են իրավիճակին՝ վախենալով, որ Բաքվի քայլը նշան է երկրում միջազգային վերահսկողության և մարդասիրական օգնության գործողությունների հետագա ճնշման մասին։ Այս կազմակերպությունների հնարավոր արտաքսումը լուրջ հարցեր է առաջացնում միջազգային մարդասիրական իրավունքի նկատմամբ Ադրբեջանի հանձնառության և միջազգային մարմինների հետ համագործակցելու նրա պատրաստակամության վերաբերյալ։
Ազդեցությունը Մարդասիրական Գործողությունների Եվ Տարածաշրջանային Կայունության Վրա
ԿԽՄԿ-ի և ՄԱԿ-ի գրասենյակների փակումը զգալի հետևանքներ կունենա տարածաշրջանում մարդասիրական գործողությունների համար։ ԿԽՄԿ-ն կարևոր դեր է խաղում հակամարտությունների մոնիտորինգի, ռազմագերիների փոխանակման և Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունից տուժած խոցելի խմբերին օգնություն ցուցաբերելու գործում։ ՄԱԿՓԳ-ն և ՄԱԶԾ-ն կենսական նշանակություն ունեն փախստականներին, տեղահանված անձանց և Ադրբեջանում զարգացման ծրագրերին աջակցելու համար։ Նրանց գործունեության դադարեցումը ոչ միայն կխաթարի շարունակական օգնության ջանքերը, այլև կարող է ապակայունացնել արդեն իսկ փխրուն տարածաշրջանային մարդասիրական լանդշաֆտը։
Ավելի Լայն Հետևանքներ Ադրբեջանի Միջազգային Հարաբերությունների Համար
Այս քայլը տեղի է ունենում մարդու իրավունքների ոլորտում Ադրբեջանի վատթարացող վիճակի և Լեռնային Ղարաբաղում նրա վերջին ռազմական գործողությունների աճող քննադատության ֆոնին։ Հարգված միջազգային կազմակերպությունների գրասենյակների փակումը կարող է ավելի շատ մեկուսացնել Ադրբեջանին միջազգային ասպարեզում և վնասել նրա հարաբերությունները առանցքային միջազգային գործընկերների հետ։ Այն նաև մտահոգություններ է առաջացնում անկախ մարդասիրական աշխատանքի տարածության և տարածաշրջանում խաղաղ բնակիչների անվտանգության վերաբերյալ։ Միջազգային հանրությունը, հավանաբար, խիստ կարձագանքի Բաքվի կողմից այս կազմակերպություններին արտաքսելու ուղղությամբ ձեռնարկված ցանկացած պաշտոնական քայլի։
Ադրբեջանի Լարված Հարաբերությունները Միջազգային Մարմինների Հետ
Ադրբեջանի հարաբերությունները միջազգային կազմակերպությունների հետ տարիներ շարունակ լարված են եղել, հատկապես մարդու իրավունքների և ժողովրդավարության հարցերում։ Բաքուն բազմիցս մերժել է Եվրոպայի խորհրդի և ԵԱՀԿ-ի նման մարմինների քննադատությունը՝ մեղադրելով նրանց կողմնակալության և իր ներքին գործերին միջամտելու մեջ։ ԿԽՄԿ-ին և ՄԱԿ-ի գործակալություններին արտաքսելու ներկայիս քայլը կարող է ներկայացնել միջազգային վերահսկողության նկատմամբ Ադրբեջանի դիրքորոշման հետագա խստացում և արտաքին վերահսկողությունից զերծ գործելու ցանկություն։ Այս միտումը կարող է երկարաժամկետ հետևանքներ ունենալ միջազգային հանրության մեջ Ադրբեջանի ինտեգրման և բարդ մարդասիրական և զարգացման մարտահրավերները լուծելու նրա կարողության համար։
Կարևոր Պահ Ադրբեջանում Միջազգային Ներկայության Համար
Ադրբեջանի կողմից Կարմիր խաչի և ՄԱԿ-ի գործակալությունների գրասենյակները փակելու ձգտման մասին հաղորդագրությունները նշանավորում են միջազգային ներկայության և մարդասիրական գործողությունների համար կարևոր պահ երկրում։ Եթե դա հաստատվի, այս որոշումը ոչ միայն կսահմանափակի կենսական նշանակություն ունեցող օգնության և մոնիտորինգի գործողությունները, այլև կազդարարի մեկուսացման և միջազգային նորմերի արհամարհանքի մտահոգիչ միտումի մասին։ Միջազգային հանրությունն այժմ կանգնած է այս իրավիճակին արդյունավետ արձագանքելու և տարածաշրջանում մարդասիրական մատչելիությունն ու վերահսկողությունն ապահովելու մարտահրավերի առաջ։ Զարգացող իրադարձությունները ուշադիր կդիտվեն մարդասիրական օգնության վրա դրանց անմիջական ազդեցության և տարածաշրջանային կայունության և Ադրբեջանի միջազգային հարաբերությունների համար դրանց ավելի լայն հետևանքների համար։
Միջազգային հարաբերությունների և աշխարհաքաղաքական զարգացումների մասին ավելին տեղեկանալու համար այցելեք Azat TV-ի «Աշխարհ» բաժինը։