Նոր վերլուծությունը, որը հրապարակվել է Science ամսագրում, բացահայտում է, որ ձկնորսության գերօգտագործումը 1970 թվականից ի վեր կրճատել է շնաձկների, կատվաձկների և քիմերաների բնակչությունը՝ ավելի քան 50%-ով: Հետազոտողները մշակել են Ջրային Կարմիր Ցուցակ (Red List Index, RLI), որը ցույց է տալիս, որ չոնդրիխտյան ձկների անհետացման ռիսկն աճել է 19%-ով։ Այս բացահայտումները շեշտադրում են, որ մոտակա ափամերձ և բաց օվկիանոսային միջավայրերի ամենամեծ տեսակների գերօգտագործումը կարող է ոչնչացնել մինչև 22% էկոլոգիական գործառույթները։
Չոնդրիխտյանները հին և կենսաբազմազան խումբ են, որի մեջ ընդգրկված են ավելի քան 1,199 տեսակներ: Նրանց գոյությանը սպառնում են թիրախային ձկնորսությունն ու ոչ նպատակային որսը (bycatch), ինչպես նաև միջավայրի քայքայումը, կլիմայի փոփոխությունը և աղտոտումը: Այս գործոնների հետևանքով այս կենդանիների մեկ երրորդից ավելին կանգնած է անհետացման եզրին:
Հետազոտության արդյունքներն ընդգծում են, որ ժամանակի ընթացքում շնաձկներն ու կատվաձկները նվազել են նախ գետերում և ափամերձ տարածքներում, ապա՝ օվկիանոսի խորքերում։ Առավել մեծ և ֆունկցիոնալ տեսակների, ինչպիսիք են սղոցաձուկներն ու ռինո կատվաձկները, աստիճանական ոչնչացումից հետո նկատվել է նաև մեծ շնաձկների, մուրճաձկների և այլ տեսակների կրճատում:
Այս տեսակների նվազումը խաթարում է օվկիանոսային սննդային շղթաները՝ առաջացնելով լուրջ էկոլոգիական հետևանքներ: Խոշոր և հեռավոր տարածություններում շրջող տեսակները կապակցում են էկոհամակարգերը, մինչդեռ կատվաձկները խառնում և թթվածին են մատակարարում նստվածքներին՝ ազդելով ծովային արտադրողականության և ածխածնի պահպանման վրա:
Չնայած այս տագնապալի միտումներին, պահպանության ջանքերի գնահատումն առաջացրել է հույսի կետեր որոշ երկրներում, ինչպիսիք են Ավստրալիան, Կանադան և Նոր Զելանդիան։ Գործնական լուծումները ներառում են ձկնորսության ճնշման նվազեցում, ֆիշինգի կառավարման ուժեղացում և վնասակար սուբսիդիաների վերացում։
RLI ցուցանիշը կարևոր գործիք է համաշխարհային կառավարությունների համար՝ օվկիանոսային կենսաբազմազանության պահպանման առաջընթացը գնահատելու և ուղղորդելու համար։
ԽՈՐՀՈւՐԴ Է ՏՐՎՈւՄ ԿԱՐԴԱԼ
