Ռուսաստանի ահաբեկչական դավադրությունը՝ պայթուցիկներ, դրոններ և կանխված հարձակում Գերմանիայում

Ռուսական հետախուզության բացահայտված դավադրությունը՝ երեք պետությունների խաչմերուկում

Լեհաստանի իրավապահ մարմինները կանխել են ռուսական ռազմական հետախուզության կողմից մշակված բարդ ահաբեկչական գործողություն, որը նախատեսված էր Լեհաստանում, Լիտվայում և Գերմանիայում: Դավադրության հիմքում դրոններն էին ու պայթուցիկներով լցված սովորական պահածոներ, որոնք կարող էին վերածվել մահաբեր զենքի։

Գործի մանրամասները հայտնի դարձան Լեհաստանի Ներքին անվտանգության գործակալության և Ազգային դատախազության համատեղ հետաքննության արդյունքում։ Պարզվել է, որ ռուսական հետախուզական ցանցերը տարածաշրջանում ունեն մտահոգիչ ներթափանցում և կարողություններ։

Ահաբեկչական մեխանիզմը՝ դրոններ և քողարկված պայթուցիկներ

Ամեն ինչ սկսվեց Վլադիսլավ Գ.-ի՝ 27-ամյա ուկրաինացի քաղաքացու ձերբակալմամբ, որը բնակվում էր Կատովիցեում։ Ըստ լեհական իրավապահների՝ նա հավաքագրվել էր ռուսական հետախուզության կողմից՝ սոցիալական ցանցերի միջոցով, ինչը դասական GRU մեթոդ է՝ թիրախավորելով սոցիալական կամ ֆինանսական խնդիրներ ունեցող անձանց։ Վլադիսլավի առաջադրանքը հստակ էր՝ առանց սովորականության։

Ամառվա ընթացքում նա երեք անգամ հատել է Լեհաստանի և Լիտվայի սահմանը։ Լիտվայում նրան հանձնարարել էին գերեզմանատանը փորել և հանել պահածոներ, որոնք մակնշված էին որպես եգիպտացորեն։ Սակայն դրանք պարզվել են պայթուցիկներով լցված՝ յուրաքանչյուրում մոտ 1.4 կգ ՏՆԹ-ի հզորությամբ։ Դրանք հատուկ ընտրվել էին դրոնների վրա տեղադրելու համար՝ հարձակման նորարարական միջոց։

Ռուսական կուրատորի ցուցումով Վլադիսլավը տեղափոխել է պահածոները Լեհաստան և թաքցրել Զգեժի ճանապարհի մոտ։ Բացի այդ, իրավապահները հայտնաբերել են դրոնների մասեր և SIM քարտեր՝ տեղափոխված Լիտվայից, Լեհաստանից և Գերմանիայից։ Սա վկայում է, որ ցանցը համակարգված էր՝ միտված ոչ միայն պայթուցիկների տեղափոխմանը, այլ նաև հեռակառավարվող գործողություններին։

Գերմանիայի դերը՝ թիրախի կենտրոնում

Թեև հիմնական ապացույցները հայտնաբերվել են Լեհաստանում ու Լիտվայում, քննությունը ցույց է տվել, որ Գերմանիան ևս եղել է դավադրության թիրախներից։ Պայթուցիկներով լցված պահածոները նախատեսված էին դրոնների վրա տեղադրելու և Գերմանիայում ահաբեկչական գործողություններ իրականացնելու համար։ Ըստ Gazeta Wyborcza և Odessa Journal աղբյուրների՝ իշխանությունները կարծում են, որ ծրագիրը նպատակ ուներ խուճապ և վնաս պատճառել հասարակական վայրերում։

Լեհ դատախազության ներկայացուցիչները նշել են, որ պայթուցիկների քողարկման այս մեթոդը՝ սովորական իրերի միջոցով, GRU-ի նորագույն տեխնոլոգիաներից է։ Գերմանիայի հատուկ ծառայությունները այժմ ուսումնասիրում են ցանցի ամբողջ ծավալը և տեղական վտանգները։

Խաչմերուկային համակարգում և եվրոպական անվտանգության սպառնալիքը

Այս գործի բացահայտումը ցույց է տալիս, որ ռուսական հետախուզական մեթոդները Եվրոպայում դառնում են ավելի բազմաշերտ։ Դրոնների, քողարկված պայթուցիկների և հավաքագրված կուրիերների օգտագործումը վկայում է ոչ միայն տեխնիկական, այլ նաև սոցիալական խոցելիության շահագործման մասին։ Դա միտված է նաև Եվրոպայի անվտանգությունը վախի և անկանխատեսելիության միջոցով խաթարելուն։

Լեհ իրավապահները նշել են, որ օդային ճանապարհով տեղափոխված բեռները հատկապես վտանգավոր էին։ Երեք խմբաքանակ հրդեհվել է տեղափոխման ժամանակ, ինչը նշանակում է, որ պատահականություն կարող էր հանգեցնել աղետալի հետևանքների՝ զոհերի կամ ինքնաթիռի կործանման։ Բարեբախտաբար, չորրորդ խմբաքանակը հայտնաբերվել և բռնվել է մինչև նպատակակետ հասնելը։

Գերմանական իշխանությունները խստացրել են վերահսկողությունը օդանավակայաններում և սահմանին՝ հատկապես սովորական տեսք ունեցող բեռների նկատմամբ։ Լեհ, լիտվացի և գերմանացի ծառայությունների համագործակցությունը այժմ չափազանց կարևոր է՝ տարածաշրջանային ահաբեկչության դեմ պայքարում։

Կեղծ գործողություններ և մեղադրանքի մշուշը

Բացի անմիջական սպառնալիքից, քննիչները կասկածում են, որ Ռուսաստանը կազմակերպում է կեղծ դիվերսիոն գործողություններ՝ նպատակ ունենալով մեղադրանքները տեղափոխել Ուկրաինայի վրա։ Այս մարտավարությունը, ըստ լեհ պաշտոնյաների, նպատակ ունի խառնել միջազգային հանրության ընկալումները և մթագնել ռեալ վտանգները։

Դավադրության ժամանակագրությունն ուշագրավ է։ Մի քանի շաբաթ առաջ ռուսական դրոնները խախտել էին Լեհաստանի օդային տարածքը՝ Ուկրաինայում հարձակումների ընթացքում։ Լեհական օդային ուժերը առաջին անգամ խոցել են ռուսական թիրախներ՝ Ռուսաստանի պատերազմից ի վեր։ Նման դրոնային ներխուժումներ գրանցվել են նաև Դանիայում և այլ երկրներում։

Իրավական հետևանքներ և շարունակվող քննություններ

Եթե Վլադիսլավ Գ.-ի մեղադրանքները հաստատվեն, նրան սպառնում է ցմահ ազատազրկում, ինչը վկայում է գործի ծանրությունը։ Լեհ դատախազությունը նախատեսում է ավարտել քննությունը մինչև տարվա վերջ, իսկ գերմանական կողմը իրականացնում է զուգահեռ հետաքննություններ՝ տեղական սպառնալիքները գնահատելու համար։

Միաժամանակ, լիտվացի պաշտոնյաները հետապնդում են ռուսական աջակցությամբ Վիլնյուսի առևտրի կենտրոնում հրդեհի և նման դեպքերի քրեական գործերը։ Այս գործողությունների համակարգված բնույթը, ըստ UNN և Reuters աղբյուրների, վկայում է լայնածավալ արշավի մասին՝ միտված տարածաշրջանը վախի և անկայունության մեջ պահելուն։

Եվրոպայի արձագանքը՝ վերահսկողություն, համագործակցություն և զգոնություն

Այս դեպքից հետո եվրոպական անվտանգության մարմինները վերանայում են հակաահաբեկչական մեթոդները։ Դեպքը նոր շեշտադրում է դրել հետախուզական տվյալների փոխանակման և համատեղ գործողությունների կարևորության վրա։ Հանրությունը, իր հերթին, ստիպված է ընդունել, որ սովորական իրերը կարող են վերածվել զենքի՝ որոշակի ցանցերի ձեռքում։

Եվրոպան կանգնած է նոր հիբրիդային սպառնալիքների առաջ, ու այստեղ իրավապահների զգոնությունը և պետությունների համագործակցությունը դառնում են անվտանգության գլխավոր գրավականը։ Դավադրությունը կանխվել է, բայց մարտահրավերը՝ պաշտպանել քաղաքացիներին թաքնված վտանգներից, մնում է շարունակական։

Այս գործը ցույց է տալիս ժամանակակից ահաբեկչական դավադրությունների տեխնիկական խորությունը և եվրոպական պետությունների համագործակցության անհրաժեշտությունը։ Սպառնալիքները կանխելու կարողությունը վկայում է հատուկ ծառայությունների զգոնության մասին, սակայն դա նաև հիշեցնում է, որ ահաբեկչության բնույթը փոխվում է, և անտարբերությունը այլևս անթույլատրելի է։