Կարդինալները հավաքվում են 267-րդ պապի ընտրության համար
Կաթոլիկ եկեղեցին կանգնած է կարևոր պահի առջև, քանի որ 133 կարդինալներ հավաքվել են Վատիկանում՝ նոր պապ ընտրելու համար: Կոնկլավը, դարերի պատմություն ունեցող ավանդույթ, սկսվում է մայիսի 7-ին Սիքստինյան մատուռում՝ Ֆրանցիսկոս պապի ապրիլի 21-ի մահվանից հետո: Սա 76-րդ կոնկլավն է այն ձևաչափով, որը հաստատվել է 1274 թվականին Գրիգոր X պապի կողմից:
Կոնկլավի գործընթացը
Կոնկլավը խիստ գաղտնի գործընթաց է, որը նախատեսված է ընտրության ամբողջականությունը ապահովելու համար: Միայն մինչև 80 տարեկան կարդինալներն իրավունք ունեն քվեարկել, և այս տարի 133 նման կարդինալներ հավաքվել են Հռոմում: Կարդինալները կբնակվեն Կասա Սանտա Մարտայում և ամեն օր կգնան Սիքստինյան մատուռ՝ քվեարկության համար: Մուտքից առաջ նրանք պետք է հանձնեն բոլոր կապի միջոցները, իսկ մատուռը ստուգվում է գաղտնալսման սարքերի համար՝ գաղտնիությունը պահպանելու համար:
Գործընթացը սկսվում է Սուրբ Պետրոսի տաճարում հատուկ պատարագով, որից հետո կարդինալները տալիս են գաղտնիության երդում: Պոնտիֆիկական ծիսական արարողությունների վարպետը հայտարարում է «extra omnes», ինչը նշանակում է, որ բոլոր ոչ անհրաժեշտ անձինք պետք է լքեն մատուռը: Դռները փակվում են, և կարդինալները սկսում են իրենց քննարկումները:
Ինչպես է կատարվում քվեարկությունը
Յուրաքանչյուր կարդինալ ստանում է քվեաթերթիկ, որի վրա գրված է լատիներեն «Eligo in summum pontificem» (Ես ընտրում եմ գերագույն պապ): Նրանք գրում են իրենց նախընտրած թեկնածուի անունը, ծալում թերթիկը և տեղադրում բրոնզե անոթում: Երեք հաշվիչներ ընտրվում են վիճակահանությամբ՝ ձայները հաշվելու համար, իսկ երեք հիվանդապահներ հավաքում են ձայները այն կարդինալներից, ովքեր հիվանդության պատճառով չեն կարող մասնակցել:
Նոր պապի ընտրության համար անհրաժեշտ է երկու երրորդի մեծամասնություն: Եթե ոչ մի թեկնածու չի հասնում այս շեմին, քվեաթերթիկները այրվում են քիմիական նյութերով՝ սև ծուխ արտադրելու համար, ինչը նշանակում է, որ որոշում չի կայացվել: Երբ պապ է ընտրվում, սպիտակ ծուխ է արտադրվում, իսկ Սուրբ Պետրոսի տաճարի զանգերը հնչում են՝ հայտարարելով լուրը:
Ավանդույթների և բարեփոխումների դերը
Կոնկլավը լի է ավանդույթներով, որոնց կանոնները հղկվել են դարերի ընթացքում: «Կոնկլավ» տերմինը ծագում է լատիներեն «cum clave» (բանալով) բառերից, ինչը արտացոլում է կարդինալների փակվածությունը: Այս պրակտիկան պաշտոնապես հաստատվել է 1274 թվականին՝ արտաքին միջամտությունից խուսափելու համար, որը դաս էր քաղվել Գրիգոր X պապի ընտրությունից, որը տևեց գրեթե երեք տարի:
Ժամանակակից բարեփոխումներն էլ իրենց ազդեցությունն են թողել գործընթացի վրա: Օրինակ, Սուրբ Պողոս VI պապը որոշեց, որ միայն մինչև 80 տարեկան կարդինալները կարող են քվեարկել, իսկ Սուրբ Հովհաննես Պողոս II պապը կարևորեց գաղտնիության պահպանումը իր «Universi Dominici Gregis» առաքելական սահմանադրությունում:
Ինչ է տեղի ունենում պապի ընտրությունից հետո
Երբ թեկնածուն ստանում է անհրաժեշտ ձայները, Կարդինալների կոլեգիայի դեկանն առաջարկում է երկու հարց. «Դուք ընդունո՞ւմ եք ձեր կանոնական ընտրությունը որպես գերագույն պապ» և «Ինչ անուն եք ընտրում»: Ընդունելուց հետո նոր պապը տեղափոխվում է Արցունքների սենյակ, որտեղ հագնում է պապական հանդերձանք, որը պատրաստված է երեք չափսերով: Այնուհետև նա հայտնվում է Սուրբ Պետրոսի տաճարի պատշգամբում՝ իր առաջին օրհնությունը տալու հավատացյալներին՝ նախորդելով «Հաբեմուս Պապամ» հայտարարությանը:
Ընտրության գլոբալ նշանակությունը
Նոր պապի ընտրությունը մեծ նշանակություն ունի Կաթոլիկ եկեղեցու և նրա 1.3 միլիարդ անդամների համար: Կարդինալները պետք է հաշվի առնեն եկեղեցու առջև ծառացած մարտահրավերները, ներառյալ որոշ տարածաշրջաններում անդամակցության նվազումը, սոցիալական հարցերի շուրջ բանավեճերը և վարչական բարեփոխումների անհրաժեշտությունը: Պապի ընտրությունը ցույց կտա, թե ինչ ուղղությամբ է եկեղեցին պատրաստվում շարժվել այս խնդիրների լուծման հարցում:
Տարբեր ծագում ունեցող կարդինալների մասնակցությամբ կոնկլավը արտացոլում է եկեղեցու գլոբալ բնույթը: Այս բազմազանությունը երաշխավորում է, որ նոր պապը կլինի առաջնորդ բոլոր կաթոլիկների համար՝ ունակ նավարկելու բարդ մշակութային և աստվածաբանական լանդշաֆտներում:
Կոնկլավը ոչ միայն որոշման, այլև միասնության և աղոթքի պահ է: Մինչ աշխարհը սպասում է սպիտակ ծխին, հավատացյալները հիշում են այն մշտական ավանդույթները, որոնք միավորում են եկեղեցին, նույնիսկ ժամանակակից մարտահրավերների պայմաններում:
Աղբյուր: Vatican News, NPR, CNN